ΤΟ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

ΤΟ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Μία πολύ σημαντική ερώτηση αφορά στην εξέταση ενός αδίδακτου κειμένου, σε σύγκριση με δοθέν κείμενο από τη διδακτέα ύλη.

Το παράλληλο αυτό κείμενο μπορεί να ανήκει :

1. Στον ίδιο λογοτέχνη- σπάνιο
2. Σε άλλο διακεκριμένο Έλληνα αλλά και ξένο λογοτέχνη

Ø  Δεν αποκλείεται το παράλληλο να είναι κείμενο, το οποίο έχουμε εξετάσει στο παρελθόν, στο μάθημα της Λογοτεχνίας, σε άλλη τάξη.

Το παράλληλο κείμενο μπορεί να είναι:

-          Πεζό 

-          Ποίημα (δεν είναι σπάνιο ένα πεζό να έχει ως παράλληλό του ένα ποίημα και το αντίθετο)

ΤΥΠΟΙ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ

Αυτό που ζητείται από τους μαθητές είναι η σύγκριση του παράλληλου με το διδαχθέν κείμενο. Με τον όρο σύγκριση εννοούμε και τις ομοιότητες και τις διαφορές. Επομένως, αν δε διευκρινίζεται στην ερώτηση αν ζητούνται ομοιότητες ή διαφορές, εμείς θα καταγράψουμε και τις δύο. Επιπρόσθετα, πρέπει να προσέξουμε το επίπεδο (γλώσσα, περιεχόμενο, λογοτεχνικά ρεύματα κ.ά.) στο οποίο μας ζητάνε τη σύγκριση. Αν δε γίνεται διευκρίνηση (σπάνια), πρέπει να τα εξετάσουμε όλα.

Τα συνηθέστερα επίπεδα είναι τα εξής:

      Νοήματος- περιεχομένου :  το πιο συνηθισμένο (οπτική γωνία, φύλο, στάση ήρωα σε κάποιο ζήτημα, σύγκριση ως προς κάποιο μοτίβο ή θέμα, λογοτεχνικός στόχος, χαρακτήρας ήρωα, ιδέα/κοινωνική αντίληψη, συναισθήματα, κοινωνική θέση ήρωα, εποχή- χτες/σήμερα, ιστορικά στοιχεία κ.ά.).

      Τεχνικής : αρκετά συνηθισμένο (αφηγηματικές τεχνικές, αφηγηματικοί τρόποι) και γιατί, εξυπηρετώντας τι.

      Ρεύματος-Κινήματος- Σχολής : πιο σπάνιο (αν εντάσσονται-επηρεάζονται από το ίδιο κίνημα/ ρεύμα και πού φαίνεται αυτό, πώς χειρίζεται ένα Ρεύμα κάποιο θέμα του κειμένου και πώς κάποιο άλλο).

      Γλώσσας:  αρκετά συνηθισμένο (σχήματα λόγου, ύφος, γενικότερα εκφραστικά μέσα) και γιατί, εξυπηρετώντας τι.

      Συνδυασμοί των παραπάνω.

KΛΑΣΙΚΑ «ΖΕΥΓΑΡΙΑ» και ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ (Ελλήνων)

     Ελύτης – Ρίτσος - Σεφέρης

                Καβάφης - Δημουλά /Καβάφης - Xριστιανόπουλος

  Δημουλά - Αγγελάκη-Ρουκ - Καρυωτάκης

  Εγγονόπουλος - Αναγνωστάκης- Σαχτούρης

  Παπαδιαμάντης - Βιζυηνός/ Βιζυηνός - Βικέλλας/ 

     Βιζυηνός - Θεοτόκης

      Δούκας – Βενέζης - Μυριβήλης (Αιολική Σχολή)

      Σολωμός – Δάντης – Γκαίτε κ.ά.

v  Προσοχή:

-Απαντάμε μόνο σε ό,τι ζητά η ερώτηση και δεν κάνουμε περίληψη του παράλληλου.

 -Εξετάζουμε ΠΡΩΤΑ το παράλληλο κείμενο προσεκτικά, διαβάζοντάς το πολλές φορές και κρατάμε σημειώσεις: ποιο είναι το θεματικό κέντρο, ποιες οι επιμέρους ιδέες, αν υπάρχει αφηγητής, γενικά στοιχεία ύφους κ.ά. Ιδίως αν πρόκειται για ποίημα, πρέπει να το μελετάμε και να το αναλύουμε λέξη- λέξη!

'Θετικά αξιολογούνται:
* η ικανότητα δημιουργίας κειμένου του μαθητή, κειμένου που προκύπτει από τη σύγκριση και τις κρίσεις του σχετικά με τα δύο κείμενα.
* η απάντηση που τεκμηριωμένα θεμελιώνει τη σχέση των δύο κειμένων με στοιχεία που προκύπτουν απ' αυτά.
Αρνητικά
* η αναδιατύπωση ή η περίληψη του περιεχομένου του αδίδακτου,
* η επιφανειακή αντιπαραβολή των κειμένων'.

ΚΚ.