Τάξη: B΄Λυκείου
Μάθημα : Έκφραση- Έκθεση
Ενότητα : Εργασία – Επάγγελμα
ΓΛΩΣΣΑΡΙ-
ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ
«ΕΡΓΑΣΙΑ-ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ»
Τυποποίηση
Μηχανοποίηση
Αυτοματισμός
Ρομποτοποίηση
Αλλοτρίωση
Εργατικό δυναμικό
Πρωτογενής,
δευτερογενής, τριτογενής τομέας
Απασχόληση
Υποαπασχόληση
Ετεροπασχόληση
Μερική απασχόληση
Παιδική εργασία
«Ανδρικά» και
«γυναικεία» επαγγέλματα
Ανεπάγγελτος
Άεργος
Άνεργος
Ανεργία (
κυμαινόμενη, λανθάνουσα, χρόνια)
Κατανομή –
καταμερισμός
Ειδίκευση-
εξειδίκευση- υπερειδίκευση
Εργασιακό τοπίο
Εργασιακό περιβάλλον
Ανθρωποβόρος
ανταγωνισμός
Ανέλιξη στην κλίμακα
της ιεραρχίας
Αξιοκρατία-
αναξιοκρατία
Γραφειοκρατία
Παραδοσιακά
επαγγέλματα
Κατάρτιση
Τηλεργασία
Παραγωγική διαδικασία
Παραγωγικές σχέσεις
Βιοπορισμός
Εργασία ως κοινωνικό
αγαθό
Κορεσμένα επαγγέλματα
Επαγγελματικός
προσανατολισμός
Νομαδική εργασία
Επαγγελματικός
προσανατολισμός- κριτήρια επιλογής επαγγέλματος
«Τεχνολογική ανεργία»
Υπερεργασία
Εργασιομανία
Δεξιότητες
Επάρκεια
Αριστοτεχνία
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΕΡΓΑΣΙΑ
Ενδεικτικός ορισμός : Επάγγελμα είναι η συγκεκριμένη,
ειδικευμένη εργασία, την οποία ασκεί το άτομο με σκοπό την ικανοποίηση των
αναγκών του (κυρίως των υλικών, αλλά και των πνευματικών, ψυχικών και
κοινωνικών αναγκών του).
Η σημασία της ορθής επιλογής επαγγέλματος
Αναφορικά με το άτομο
Ø
Οικονομικός
παράγοντας : α) κάλυψη των βιοτικών αναγκών β) δυνατότητα οικονομικής ανεξαρτησίας γ) αναβάθμιση βιοτικού επιπέδου και ποιότητας
ζωής- υλική ευμάρεια
Ø
Κοινωνικοποίηση:
α) ανάπτυξη κοινωνικών αρετών (συναναστροφή με διάφορα άτομα, καλλιέργεια
διαλογικών ικανοτήτων, ανταλλαγή απόψεων κ.ά.) β)απουσία αισθήματος
περιθωριοποίησης και υποτίμησης γ)κοινωνική αναγνώριση
Ø
Ηθική
διάσταση : α) εργασία σε πλαίσιο αρχών (συνέπεια,
συνεργατικότητα - αλληλεγγύη, εντιμότητα, ευσυνειδησία κ.ά.) β) πιθανή απουσία καταναγκασμού ως προς την
εργασιακή συμπεριφορά, με στόχο την επαγγελματική εξέλιξη.
Ø
Πνευματική
διάσταση : α) περαιτέρω καλλιέργεια των πνευματικών δυνάμεων του
ατόμου, διεύρυνση των οριζόντων του β)
ειδικότερα, στο με ορθά κριτήρια επιλεγμένο επάγγελμα, το άτομο οξύνει την
κριτική του ικανότητα, καλλιεργεί την επινοητικότητα και τη δημιουργικότητά του
ευρισκόμενο σε πνευματική εγρήγορση.
Ø
Ψυχολογικός
παράγοντας: α) αίσθημα πληρότητας, αυτοπραγμάτωση, αυτοπεποίθηση β)
απαλλαγή από το άγχος και την ανασφάλεια της επαγγελματικής αποκατάστασης γ) η δέουσα επιλογή επαγγέλματος απαλλάσσει
το άτομο από ενδεχόμενη βίωση καταναγκασμού, πλήξης και ανίας κατά την άσκηση
του επαγγέλματος.
Αναφορικά με την κοινωνία:
Ø
Οικονομική ανάπτυξη και ευημερία, αύξηση της
παραγωγής.
Ø
Βελτιστοποίηση της λειτουργίας των κοινωνικών
θεσμών, ιδίως όταν το επάγγελμα έχει βαρύνουσα κοινωνική σημασία\ διάσταση (οι
κατάλληλοι άνθρωποι στις κατάλληλες θέσεις).
Ø
Ενδυνάμωση του κοινωνικού ιστού. Ενίσχυση
κοινωνικής γαλήνης και συνοχής.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ø Σφοδρός ανταγωνισμός
Ø Ριζικές αλλαγές στο εργασιακό
περιβάλλον και στις εργασιακές σχέσεις (π.χ. τηλεεργασία, εργασία
στο σπίτι)
Ø Τάση, από τη μια, προς μείωση
ωραρίου (ημιαπασχόληση) ενώ, από την άλλη, οι ανάγκες που
υπαγορεύει ο σύγχρονος τρόπος ζωής αιτούν και δεύτερη εργασία
Ø Η τεχνολογία αιχμής σε συνδυασμό με
τα Νέα Μέσα (η/υ, ειδικά λογισμικά, Διαδίκτυο κ.α.)οδηγεί στην πλήρη μηχανοποίηση
της εργασίας, δημιουργεί νέες
ειδικότητες αλλά και μειώνει θέσεις εργασίας
Ø Αλλοτρίωση στην εργασία (βλέπε ομώνυμο
φυλλάδιο)
Ø Απαιτητικότερα κριτήρια
πρόσληψης ( λ.χ. μεταπτυχιακοί τίτλοι, γλωσσομάθεια, η/υ, προϋπηρεσία ,
δεξιότητες, γνώσεις διαχείρισης ανθρώπινων πόρων κ.α.)
Ø Αύξηση ανεργίας (κυρίως
χρόνιας και ανάμεσα στους νέους)
Ø Σταδιακή συρρίκνωση εργασιακών
δικαιωμάτων (λ.χ. άδειες, περίθαλψη, σύνταξη κ.α. )
Ø Κορεσμός επαγγελμάτων
Ø Υπερειδίκευση
Ø Μείωση ελεύθερου χρόνου
Ø Ψυχοσωματικές παθήσεις : υπερκόπωση,
κατάθλιψη, εργασιομανία, νευρική κατάρρευση κ.α.
Ø Εργασία = αυτοσκοπός για
πολλούς
Ø Εργασία= πηγή δυστυχίας
για άλλους (λ.χ. παναμερικανική δημοσκόπηση το 1999 έδειξε πως ένα ποσοστό άνω
του 70% των ερωτηθέντων ήταν απόλυτα δυσαρεστημένο με τη δουλειά του)
Ø Νομαδική εργασία- ευέλικτη εργασία : εναλλαγή πολλών επαγγελμάτων κατά
τη διάρκεια της ζωής μας
Ø Απαίτηση για παραγωγικότητα
« Δεν εργαζόμαστε πλέον , για να ζούμε αλλά ζούμε ,
για να εργαζόμαστε»
1.Κριτήρια επιλογής
επαγγέλματος
Ø Άτομο : Έμφυτες ικανότητες και
δεξιότητες, κλίση, ταλέντο-α
Ø Οικογένεια : παράδοση- διαδοχή
επαγγέλματος, κοινωνικό φαίνεσθαι, ικανοποίηση απωθημένων επιθυμιών γονέων,
ατομικές φιλοδοξίες, επαγγελματικά πρότυπα συγγενών κ.ά.
Ø Κοινωνία :
πρότυπα επιτυχίας που ποικίλουν ανά εποχή, προκατασκευασμένες ιδέες και
κοινωνικές προκαταλήψεις σχετικά με «ανώτερα» και «κατώτερα» επαγγέλματα («επαγγέλματα λευκού
κολάρου»,χειρωνακτικά),κοινωνική ανέλιξη και καταξίωση, κύρος, άσκηση επιρροής,
ανθρωποβόρος ανταγωνισμός, αγορά εργασίας- ανεργία κ.α.
Ø Παιδεία : αναπαράγει και
διαιωνίζει τα όσα πρεσβεύουν η οικογένεια και η κοινωνία σχετικά με την επιλογή
επαγγέλματος. O
βαθμός ενημέρωσης σχετικά με τον επαγγελματικό προσανατολισμό
(οικογένεια, παιδεία, κοινωνία) αποτελεί ρυθμιστικό παράγοντα για τη διαμόρφωση
ορθών ή λαθεμένων κριτηρίων.
Ø Υλικός Τομέας :
ευμάρεια, βιοτικό επίπεδο, ποιότητα ζωής
Ø Τεχνολογία :
oι
κατακλυσμιαίες εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας έχουν αναδείξει νέα
επαγγέλματα αιχμής ενώ έχουν οπισθοχωρήσει άλλα
Ø Χώρος εργασίας: αμοιβές, δυνατότητα εξέλιξης, κατάρτιση,
προνόμια, εργοδότης, συνάδελφοι, εργασιακό περιβάλλον
Ø Γενικά : η ευκολία και η
ταχύτητα επιτυχίας, ο παράγων «μόδα» και εντυπωσιασμός, η διαφημιστική προβολή
κ.ά.
## “ Η επιλογή
επαγγέλματος ισοδυναμεί με επιλογή ζωής”, γι’αυτό πρέπει να γίνεται όσον το
δυνατόν πιο αυτόβουλα και εμπεριστωμένα. Ακόμα και αν ένας νέος
επιλέξει να ασκήσει το επάγγελμα του γονέα του, κάτι τέτοιο είναι θεμιτό, αν η
επιλογή έγινε σε συνθήκες παρότρυνσης και έμπνευσης και όχι χειραγώγησης και
ψυχολογικού εκβιασμού.
ΑΤΟΜΑ
ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑ
BAΣΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ-ΑΞΟΝΕΣ ΣΚΕΨΗΣ
- Η φυσική και νομική ισότητα των ανθρώπων αποτελούν θεμέλιους λίθους της Δημοκρατίας.
- Οι ευνομούμενες και συντεταγμένες Πολιτείες θεσμοθετούν ευνοϊκούς νόμους, προνοούν και μεριμνούν ειδικά για τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες (γυναίκες, ηλικιωμένοι, άτομα με ειδικές ανάγκες κ.ά.). Η κοινωνική πολιτική ενός κράτους μαρτυρεί και το πόσο ψηλά έχει θέση τον πήχη της ουσιαστικής προόδου. Η κοινωνική αλληλεγγύη από τη μεριά των λοιπών πολιτών αποτελεί εχέγγυο για τη συνοχή του κοινωνικού ιστού και δείκτη πολιτισμού.
- Το δικαίωμα στην εργασία είναι αναπαλλοτρίωτο για κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως σωματικής και διανοητικής κατάστασης.
- Τα άτομα με ειδικές ανάγκες είναι ουσιαστικά άτομα με ειδικές ικανότητες. Με την κατάλληλη στήριξη (ειδική εκπαίδευση, κατάλληλες υλικοτεχνικές υποδομές, επιμόρφωση, ηθική στήριξη, επιδοτούμενες θέσεις εργασίας κ.α.= ισχυρή κοινωνική πολιτική ) μπορούν να αναδειχθούν σε πολύτιμες ανθρώπινες μονάδες και παραγωγικές προσωπικότητες.
- Ο κοινωνικός παραγκωνισμός, οι στερεοτυπικές αντιλήψεις, ο κοινωνικός ρατσισμός και η επακόλουθη αδρανοποίηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες (εγκλεισμός στο σπίτι, ιδρυματοποίηση, παραμέληση, βιαιοπραγία, απουσία ειδικής εκπαίδευσης, μη πρόσληψη σε θέσεις εργασίας λόγω προκαταλήψεων ή εξαιτίας απουσίας αντισταθμιστικών οφελών από την πλευρά της Πολιτείας κ.ά.) συνιστούν πράξεις βαρβαρότητας και εισάγουν στο νέο Μεσαίωνα
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;
Δυστυχώς, η χώρα μας βρίσκεται σε
χαμηλή θέση σε θέματα κοινωνικής
πολιτικής στην Ε.Ε. Πρόσφατα μόλις νομοθεσία
προέβλεψε τη μοριοδότηση ατόμων με ειδικές ανάγκες για πρόσληψή τους στο
Δημόσιο καθώς και δέσμες μέτρων για κίνητρα
πρόσληψης προς τους εργοδότες. Παραμένουν όμως σημαντικά ανεπίλυτα
ζητήματα που είτε αντιμετωπίζονται με αργούς ρυθμούς και σπασμωδικά είτε
μπαίνουν στο συρτάρι της υποσχεσιολογίας : ειδική επαγγελματική
εκπαίδευση, διευκόλυνση στις μετακινήσεις (ειδικές ράμπες, ευκολότερη
πρόσβαση σε Μέσα Συγκοινωνίας, χώροι στάθμευσης), ειδικές προβλέψεις σε
δημόσιους χώρους ή στο χώρο εργασίας
-υγιεινή, ασφάλεια, χρήση μηχανημάτων κ.ά. Η ελληνική κοινωνία με τη
σειρά της δεν έχει ακόμη ξεπεράσει σύνδρομα και στερεοτυπικές αντιλήψεις του
παρελθόντος. Ακόμα, και σε μεγάλο βαθμό, το άτομο με ειδικές ανάγκες
αντιμετωπίζεται ως «άχρηστο», δίχως ίσα δικαιώματα στη ζωή και την εργασία, ως
όνειδος για την οικογένειά του και, γενικά, ως μη ενεργός πολίτης.
ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Βλέπε έντονα γράμματα + ειδικά
προγράμματα πρόσληψης, αύξηση στα επιδόματα κοινωνικής αλληλεγγύης,
περισσότερη, γενικά, κοινωνική ευαισθησία, ηθική παιδεία με βάση τις
ανθρωπιστικές αξίες (σχολείο-οικογένεια), δημοκρατική συνείδηση (όλοι οι
άνθρωποι είμαστε ίσοι), αρωγή λοιπών κοινωνικών φορέων (π.χ. Εκκλησία), ρόλος
Αυτοδιοίκησης (πρόνοια, μέριμνα, παροχή υπηρεσιών και διευκολύνσεων, εύρεση
εργασίας κ.ά.)
Mερική απασχόληση
+
- Αποκτούν δικαίωμα στην εργασία ομάδες πληθυσμού που, είτε επειδή δεν μπορούσαν είτε επειδή δεν ήθελαν να απασχοληθούν με πλήρες ωράριο, έμειναν εκτός εργασίας (μητέρες, άτομα με ειδικές ανάγκες, φοιτητές κ.α.)
- Οι ημιαπασχολούμενοι αποκτούν πολύτιμη εργασιακή εμπειρία και αναγνωρισμένη, συχνά, προϋπηρεσία μέχρι, αν το επιθυμούν και είναι εφικτό, να εισέλθουν πλήρως στη διαδικασία παραγωγής
- Η
εργοδοσία (υπηρεσίες, οργανισμοί, επιχειρήσεις) , από τη μεριά της,
εξευρίσκει εργαζόμενους με άνεση,
ανάλογα και με τις εποχιακές της ανάγκες
-
1. Η
ανεργία δεν αντιμετωπίζεται ριζικά αλλά μερικά και αναποτελεσματικά
2. Η
μερική απασχόληση λειτουργεί εκτονωτικά για τις μάζες των ανέργων
3. Ο
μερικώς απασχολούμενος βρίσκεται σε μια κατάσταση άγχους, ανασφάλειας και
διαρκούς αλλαγής και προσαρμογής σε νέα
εργασιακά δεδομένα
4. Η
εκμετάλλευση από την πλευρά τη εργοδοσίας είναι δεδομένη (πολλοί μερικώς
απασχολούμενοι δεν έχουν πλήρη εργασιακά δικαιώματα- ένσημα, ασφάλιση, πρόνοια,
χαμηλές αποδοχές κ.α.)
5. Δημιουργείται
μια κοινωνία «δύο ταχυτήτων» : από τη μια οι μόνιμοι απασχολούμενοι και από την
άλλη οι μερικώς (διασπάται η συνοχή και η αποτελεσματικότητα των εργασιακών
διεκδικήσεων )
Τηλεργασία (θέμα παλαιότερων πανελλαδικών)
+
- Μείωση ποσοστού ανέργων
- Εξοικονόμηση χρόνου, άγχους και κόπωσης από τις μετακινήσεις, ιδίως στις μεγαλουπόλεις. Οι δρόμοι αποσυμφορίζονται, οι ρύποι ελαττώνονται
- Μπορούν να εργαστούν ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (γυναίκες, άτομα με ειδικές ανάγκες, άτομα που μένουν σε απομακρυσμένες περιοχές)
- Οι εργαζόμενοι μπορεί να είναι αποδοτικότεροι , γιατί αυξάνεται ο ελεύθερος τους χρόνος (ξεκούραση, δημιουργικές ενασχολήσεις, άλλη απασχόληση)
-
- Η εργασία αλλοτριώνεται : αποκοπή εργαζόμενου από το παραγόμενο προϊόν, μηχανιστική και απρόσωπη εργασία, αποκοινωνικοποίηση εργαζόμενου, σχεδόν ανύπαρκτες επαγγελματικές σχέσεις, απομόνωση κ.α.
- Η τηλεργασία απαιτεί ηλεκτρονική εγγραμματοσύνη. Οι μη γνώστες των νέων τεχνολογιών αποκλείονται
- Οι εργοδότες, παρά τις τηλεσυσκέψεις, δεν είναι σε θέση να ασκούν αποδοτικό έλεγχο και να συντονίζουν αποτελεσματικά τους τηλεργαζόμενους
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ
ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ-Σ.Ε.Π.
ΘΕΤΙΚΑ Σ.Ε.Π.
- Εξατομικευμένη επαγγελματική καθοδήγηση του μαθητή, λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές ιδιαιτερότητες, τις δεξιότητες και τις προσδοκίες
- Οι μαθητές θέτουν πιο ευκρινείς και εφικτούς στόχους, ξεπερνούν προκαταλήψεις, αποσυμφορίζονται από το άγχος, πληροφορούνται με εγκυρότητα, διαλύουν τα νέφη της παραπληροφόρησης και της σύγχυσης και, λογικά, είναι σε θέση να προβούν σε μια πιο εμπεριστατωμένη επιλογή επαγγέλματος
- Εμπράγματη επαφή με τα επαγγέλματα μέσω της συγκέντρωσης στοιχείων, της επαφής με επαγγελματίες, της επίσκεψης σε διάφορους χώρους εργασίας , ώστε οι μαθητές να σταθμίσουν εκ του σύνεγγυς πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των επαγγελμάτων
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
- Πλημμελής, αποσπασματική, μη συστηματοποιημένη άρα και ανεπαρκής εισαγωγή των νέων σε θέματα Σ.Ε.Π., συνήθως από μη ειδικευμένους καθηγητές
- Ο Σ.Ε.Π. στο ελληνικό σχολείο συνήθως περιορίζεται σε θεωρητικολογία. Σπάνια ο νέος μυείται μεθοδικά, βλέπει και αξιολογεί από κοντά τα επαγγέλματα
- Το ελληνικό σχολείο διαιωνίζει- αν και υπάρχουν θετικά προμηνύματα σταδιακής αλλαγής- τις στερεοτυπικές και αναχρονιστικές πλέον απόψεις για τα «καλά» επαγγέλματα. Τα επαγγέλματα «λευκού κολάρου»-κορεσμένα πια- συνεχίζουν να προτάσσονται ως οι καλύτερες επιλογές. Τα «πρακτικά»- «χειρωνακτικά» επαγγέλματα υποτιμούνται και έμμεσα συνδέονται με κοινωνικό στιγματισμό. Ο προσανατολισμός του εξετασιοκεντρικού σχολείου είναι ακαδημαϊκός, μακριά από τις αληθινές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Η τεχνική εκπαίδευση παραπαίει και το τεχνικό εκπαιδευτήριο ακόμα λογίζεται ως τόπος συγκέντρωσης «ανεπιθύμητων» ή «ανεπίδεκτων» μαθητών. Το σχολείο παραμένει ακόμη μακριά από την παραγωγική διαδικασία. Όλα τα παραπάνω συνδέονται στενά με τη ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ της ελληνικής οικογένειας και κοινωνίας.
Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
ΘΕΤΙΚΑ ΕΠΑΡΚΟΥΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΌΝΟΥ
- Ψυχική, πνευματική και σωματική ανάνηψη/ανανέωση- Ενδυνάμωση και ενεργειακή τόνωση για τη συνέχεια της εργασίας, τη διεκπεραίωση των υποχρεώσεων αλλά και τη συνέχιση των ρυθμών ζωής.
- Στροφή στο «εγώ»- ενασχόληση με όσα μας ικανοποιούν και ανταποκρίνονται σε καίριες ανάγκες και επιθυμίες μας- Επιδίωξη της εμβάθυνσης που οδηγεί στην αυτογνωσία
- Ευκαιρία για καλλιέργεια του πνεύματος και της κριτικής σκέψης, για επιμόρφωση , δημιουργική απασχόληση (χόμπυ) και αισθητικές απολαύσεις των αγαθών του πολιτισμού (επίσκεψη σε μουσεία, πινακοθήκες, απόλαυση μουσικής, διάβασμα βιβλίων κ.α.)
- Επανασύνδεση με το φυσικό περιβάλλον- Ενασχόληση με τον αθλητισμό («νους υγιής εν σώματι υγιεί»)
- «Το αγαθό τη αργίας»- η χαρά του να κάνεις …τίποτε
- Ευκαιρία για κοινωνικές συναναστροφές, για εμπέδωση διανθρώπινων σχέσεων, για αληθινή επικοινωνία. Πολιτικοποίηση.
ΤΙ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΧΡΟΝΟ
ΣΗΜΕΡΑ
Οι
φρενήρεις ρυθμοί ζωής στα αστικά κέντρα : η συνθετότητα της σύγχρονης ζωής
που απαιτεί πολυδιάσπαση του χρόνου και πολυπραγμοσύνη, τα άπειρα ερεθίσματα
του σύγχρονου πολιτισμού (π.χ. ποικιλία στη διασκέδαση), δαπάνη χρόνου σε
μετακινήσεις, μεγάλε αποστάσεις, Οι
εντατικοποιημένοι εργασιακοί ρυθμοί: ανθρωποβόρος ανταγωνισμός, ανάγκη για
επιπλέον προσόντα, αυστηροποίηση κριτηρίων πρόσληψης, αναγκαστική υπερωριακή εργασία, φιλοδοξία για
ανέλιξη, εργασιομανία ως αντίδοτο στο κενό νοήματος ζωής, εκμετάλλευση του
εργαζομένου για υπερκέρδος, οι αυξημένες καταναλωτικές ανάγκες, η ανάγκη για
δύο ή και περισσότερες εργασίες
Η μανιώδης τηλεθέαση
Ο ακατάπαυστος καταναλωτισμός Η
διαρκής επιμόρφωση, για να ανταποκριθεί κανείς επαρκέστερα στις
εξελίξεις της επιστήμης, της τεχνολογίας, των εργασιακών δεδομένων κ.ά..
ΤΟ
ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΓΚΕΙΤΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΕΙΨΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΚΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
ΤΟΥ ΥΠΑΡΧΟΝΤΑ
|
ΒΑΣΙΚΕΣ
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΜΗ ΕΠΑΡΚΟΥΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΌΝΟΥ
Συρρίκνωση
κοινωνικών και διαπροσωπικών σχέσεων- Κρίση θεσμού οικογένειας- Επιφανειακές
και εφήμερες σχέσεις-Αποστασιοποίηση από
οικείους και φίλους- πτώση ποιοτικού δείκτη επικοινωνίας- μόνωση/μοναξιά Αποκόλληση
από το «εγώ»- παραμέληση του εσώτερου «είναι» μας- ελλειμματική
αυτογνωσία-αποκοπή από το ζωογόνο φυσικό περιβάλλον Προβληματικοποίηση
κατάστασης υγείας- σοβαρές φθορές και νόσοι σώματος και ψυχής
(εργασιομανία-υπερκόπωση, κατάθλιψη, καρδιαγγειακά νοσήματα κ.α.) Μονοδιάστατος
άνθρωπος ≠ σφαιρική γνώση, ενημέρωση, επιμόρφωση, διάλογος, ανθρωπιά
ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗΣ Η’
ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ
|
ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Μορφές-είδη : προστατευμένη από συμβάσεις εργασίας,
«ελεύθερη» αλλά και παράνομη (π.χ. παιδιά των φαναριών), με τη μορφή επαιτείας,
παιδική πορνεία κ.ά.
ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΗΘΗΤΙΚΟΙ
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
- Ένδεια-ανέχεια- χαμηλό βιοτικό και μορφωτικό επίπεδο οικογένειας= ανάγκη για στήριξη του πενιχρού οικογενειακού εισοδήματος- Απουσία οικογένειας (ορφανά παιδιά, παιδιά πολέμου, εγκαταλελειμμένα παιδιά, παιδιά του δρόμου)
- Η διαίρεση του κόσμου σε «ανεπτυγμένο» και «υπανάπτυκτο», αν και η παιδική εργασία δεν έχει εκλείψει και στις προηγμένες χώρες – Η διεθνής οικονομική κρίση
- Η μαζική μετανάστευση και η προσφυγιά
- Απουσία επαρκούς κοινωνικής μέριμνας και πρόνοιας, απουσία κοινωνικών πολιτικών και δομών που να στηρίζουν αποτελεσματικά την οικογένεια, μη εφαρμογή των νόμων για υποχρεωτική εκπαίδευση, διατήρηση απαρχαιωμένων αντιλήψεων για τη θέση και το ρόλο του παιδιού στην οικογένεια (κατώτερα κοινωνικά στρώματα και μειονότητες) σε συνδυασμό με εθιμικά κατάλοιπα (ατθίγγανοι)
- Η εγκατάλειψη του δημόσιου σχολείου ως αναποτελεσματικού ή υπερβολικά δύσκολου για συγκεκριμένες κατηγορίες παιδιών (παιδιά από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα, στην επαρχία, από μειονότητες κ.α.)
- Η επονείδιστη και ανάλγητη στάση των εργοδοτών, στους οποίους συγκαταλέγονται και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες (ΒΕΝΕΤΤΟΝ, ADIDAS κ.α.) και που, στο όνομα του υπερκέρδους, απομυζούν τα παιδί
- Η πρόωρη ανεξαρτητοποίηση των παιδιών και η πιθανή συνακόλουθη φυγή από το σπίτι.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Α. ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ
Απώλεια
αθωότητας, στέρηση εξέλιξης μέσω παιδείας, μη μόρφωση-αναλφαβητισμός, έκθεση σε
ποικίλους κινδύνους για τη σωματική και ψυχική υγεία, περιθωριοποίηση, πρόωρος
θάνατος.
Β. ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Προβληματική
κοινωνία ανισοτήτων με διασπασμένο ιστό,
χάνεται το πολυτιμότερο κομμάτι του ανθρώπινου δυναμικού, αναλφάβητα παιδιά=
ανενεργοί πολίτες= κίνδυνος για Δημοκρατία, παραβατικότητα-εγκληματικότητα –ναρκωτικά.
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
- Ευθύνη Πολιτείας= κοινωνική πρόνοια και μέριμνα, στήριξη θεσμού οικογένειας, διασφάλιση οικογενειακού εισοδήματος, κοινωνικά ευαίσθητες πολιτικές, εφαρμογή διεθνών συμφωνιών, διαφύλαξη ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΙΟΥ, οικογενειακός προγραμματισμός, Σχολές Γονέων, αυστηρή τήρηση των ειδικών εργασιακών νόμων , υποχρεωτική εκπαίδευση, άτεγκτες ποινές σε κάθε είδους εκμεταλλευτές,
- Ευθύνη οικογένειας= οικογενειακός προγραμματισμός ≠ πολυτεκνία, σεβασμός και προστασία παιδιού, αποστολή στο σχολείο.
ΥΠΑΡΧΟΥΝ
«ΑΝΤΡΙΚΑ» ΚΑΙ «ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ» ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ?
ΥΠΟΜΝΗΣΗ : Oι πιο ευάλωτες κοινωνικές
ομάδες στην ανεργία είναι οι γυναίκες και οι νέοι κάτω των 25 ετών.
1. ΤΙ ΑΛΛΑΞΕ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ
ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
ΑΙΤΙΑ - Ριζικές αλλαγές στη
δομή της οικονομίας, της κοινωνίας και
της οικογένειας : Η γυναίκα επωμίστηκε πολλαπλούς ρόλους (συζύγου, μητέρας, εργαζόμενης,
ενεργού πολίτη) εξαιτίας αφενός των οικονομικών ανακατατάξεων και της
αναβάθμισης του βιοτικού επιπέδου, που απαίτησαν δύο πηγές εισοδήματος
στον οικογενειακό προϋπολογισμό και αφετέρου των κοινωνικών εξελίξεων που έφεραν τη γυναίκα να συμμετέχει
ενεργά στην παραγωγική διαδικασία, να μορφώνεται και να
συνδιαμορφώνει το κοινωνικό-πολιτικό- πολιτιστικό τοπίο. Κίνημα γυναικείας
χειραφέτησης. Ψήφος των γυναικών (εκλέγειν και εκλέγεσθαι). Ευεργετικές
νομοθετικές μεταρρυθμίσεις. «Ισότητα» των δύο φύλων.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ- Ένταξη
σημαντικού αριθμού γυναικών, συχνά με υψηλή μόρφωση και ειδίκευση, στον
εργασιακό στίβο και σε επαγγελματικούς κλάδους, στους οποίους παλαιότερα η
γυναίκα δεν είχε τη δυνατότητα να επιδοθεί (στελέχη επιχειρήσεων,
πανεπιστημιακές έδρες, τραπεζών, διοίκηση δημόσιου τομέα κ.α.) Όξυνση ανταγωνισμού
για τη διεκδίκηση των ίδιων θέσεων με τους άνδρες. Αύξηση του δείκτη ανεργίας.
Η κατάσταση σήμερα : Oύτε ένα 5%των υψηλόβαθμων θέσεων σε μεγάλες
εταιρείες δεν καταλαμβάνεται από γυναίκες. Μια γυναίκα με τα ίδια τυπικά
προσόντα με έναν άνδρα θα λάβει έως και 30% κατώτερη αμοιβή στον ιδιωτικό
τομέα. Η ανεργία στις γυναίκες στο δυτικό κόσμο φτάνει και ξεπερνά το 40%
κατά μέσο όρο. Παραμένουν οι γυναίκες συγκριτικά λιγότερο ειδικευμένες από
τους άνδρες, Στη Μ. Βρετανία σπουδάζουν στα Α.Ε.Ι. περισσότερες γυναίκες από
άνδρες. Οι καλύτερες εργασίες στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας «φυλάσσονται»
για άνδρες.
|
2. «ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ» ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ
1.
Οι γυναικείες ευαισθησίες δεν επιτρέπουν την εφαρμογή
μέτρων πυγμής ούτε και ενδυναμώνουν τη φιλοδοξία. Η γυναίκα παίρνει λιγότερες
πρωτοβουλίες, είναι λιγότερο επιθετική. Δεν είναι τόσο οργανωτική όσο ο άνδρας
2.
Οι γυναίκες δε διαπρέπουν σε «πρακτικά» επαγγέλματα
και στις θετικές επιστήμες
3.
Η μητρότητα και η οικογένεια γενικότερα αποτελούν
ανάσχεση στην αποδοτικότητα (πολλαπλοί ρόλοι)
4.
Η γυναίκα δε διαθέτει τη σωματική ρώμη , για να
ασκήσει χειρωνακτικά και τεχνικά επαγγέλματα.
3. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΠΟΥ «ΤΑΙΡΙΑΖΟΥΝ»
ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ
1.
Τα …οικοκυρικά
2.
Γραμματέας
3.
Πωλήτρια
4.
Νηπιαγωγός-δασκάλα-καθηγήτρια
5.
Νοσοκόμος-Παιδίατρος
6.
Αισθητικός –κομμώτρια-διαιτολόγος
4. ΤΙ ΚΑΝΕΙ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΝΑ
ΑΣΠΑΖΕΤΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ
1.
Η οικογένεια , που μέσω της απαρχαιωμένης αγωγής, εθίζει τη γυναίκα
στο να καταπνίγει τις επιθυμίες της και να υιοθετεί ρόλους κατωτέρων προσδοκιών. Η
«επένδυση» στο θεσμό του γάμου, κάτι που σταδιακά εκλείπει. Η μόρφωση
πανεπιστημιακού επιπέδου ακόμα δε θεωρείται απαραίτητη για τη γυναίκα (χώρες
ευρωπαϊκού νότου)
2. Η κοινωνία, διαιωνίζοντας και υπερθεματίζοντας τα παραπάνω. Ο ισότιμος
κοινωνικός ρόλος της γυναίκας ακόμα διεκδικείται.
3. Η παιδεία, συνεργώντας
στη συντήρηση των ιδεοληψιών σχετικά με τις δυνατότητες της γυναίκας. Σιωπηρή
συναίνεση στη διάκριση μεταξύ «γυναικείων» και «ανδρικών» επαγγελμάτων. Ελλιπής
Σ.Ε.Π..
4. Η Πολιτεία, που, παρά
τις νομοθετικές ρυθμίσεις που διασφαλίζουν τα εργασιακά δικαιώματα της γυναίκας
–μητέρας και που δημιουργούν κίνητρα για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, έχει
ακόμα πολύ αργά αντανακλαστικά και, στον ιδιωτικό τομέα, «επιτρέπει» σοβαρές
παρατυπίες κατά των γυναικών.
ΤΕΛΙΚΑ,ΥΠΑΡΧΟΥΝ «ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ»
ΚΑΙ«ΑΝΤΡΙΚΑ»ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ?
Aν και οι επιστήμες που εξετάζουν τις γενετικές
προδιαγραφές του ανθρώπου κάνουν λόγο για τομείς-όχι επαγγέλματα-, στους
οποίους το κάθε φύλο χωριστά φαίνεται να διαθέτει «ξεχωριστή νοημοσύνη», η
παραπάνω διάκριση επαγγελμάτων φαίνεται από τα πράγματα να στηρίζεται πολύ
περισσότερο σε δοξασίες,
προκαταλήψεις, ελλείμματα παιδείας, ασυνέπειες του κρατικού μηχανισμού και
στενά νοούμενα οικονομικά συμφέροντα. Γυναίκες…διοικητικά στελέχη
πολυεθνικών κολοσσών και άνδρες…βρεφονηπιοκόμοι, γυναίκες…πιλότοι F16 και άνδρες…νοσοκόμοι μαρτυρούν πως και τα δύο φύλα μπορούν να διαπρέψουν σε κάθε τομέα του επιστητού
και της εργασίας.
ΕΠΙΘΥΜΗΤΗ ΣΤΑΣΗ- ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ
ΓΙΝΕΙ
Ø Από τη μεριά της γυναίκας-
αυτοσυνειδησία, καταπολέμηση προκαταλήψεων, εργασία, επιδίωξη
-ανώτατης-μόρφωσης, χειραφέτηση, αυτοπεποίθηση, μαχητική διεκδίκηση, μη
εφησυχασμός και συνέργεια στην εργασιακή και κοινωνική της καθήλωση
Ø Από τη μεριά της οικογένειας-
φιλελεύθερη αγωγή ισότητας, κίνητρα, έμπρακτη στήριξη, ηθική και υλική.
Ø Από τη μεριά της παιδείας- ομοίως με
οικογένεια, ηθική στήριξη και ενθάρρυνση κοριτσιών να διεκδικήσουν τη μορφωτική
και επαγγελματική τους εξέλιξη
Ø Από τη μεριά της πολιτείας- νομική/θεσμική
κατοχύρωση εργασιακών δικαιωμάτων γυναίκας, κίνητρα σε επιχειρήσεις για
πρόσληψη γυναικών , διασφάλιση εργασιακής ισότητας, αυξημένη μέριμνα για την
έγγαμη-άγαμη μητέρα-εργαζόμενη.
ΕΡΓΑΣΙΑ
Είναι η καταβολή πνευματικών και σωματικών δυνάμεων με στόχο την
παραγωγή έργου. Στο πλαίσιο της διακήρυξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η
εργασία θεωρείται θεμελιώδες δικαίωμα.
ΕΙΔΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Χειρωνακτική:
απαιτεί καταβολή σωματικού κόπου
Πνευματική
Μεικτή
Εποχιακή
Μόνιμη
Πλήρους απασχόλησης
Μερικής απασχόλησης
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
Η εργασία που γίνεται με σκοπό την εξασφάλιση των
απαραίτητων προ το ζην αγαθών. Συστηματική προσπάθεια βιοπορισμού.
ΕΙΔΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ
Χειρωνακτικά: γεωργός, οικοδόμος, μηχανικός κ.ά.
Πνευματικά: εκπαιδευτικοί, ερευνητές κ.ά.
Μεικτά: γιατροί, ηθοποιοί, ιερείς, μουσικοί κ.ά.
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ
« Ο άνθρωπος έχει χρέος να μείνει άνθρωπος και
ο ειδικός μέσα στον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος μέσα στον ειδικό»
Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος
«Τείνουμε να ξέρουμε όλο και περισσότερα
πράγματα για όλο και πιο περιορισμένα προβλήματα και πλησιάζει η μέρα που θα
ξέρουμε τα πάντα για το τίποτα»
Μπέρτραντ Ράσελ
Ορισμός: Με τον όρο εξειδίκευση θεωρούμε την
απόκτηση ειδικών γνώσεων, τη μεθοδική και συστηματική προσπάθεια του ατόμου να
μελετήσει έναν τομέα ενός επιστημονικού, τεχνικού ή επαγγελματικού κλάδου.
Παράγοντες που επιβάλλουν την εξειδίκευση
v Ραγδαία
εξέλιξη επιστημών και τεχνολογίας
v Δημιουργία
νέων τύπων εργασίας
v Κλίμα
ανταγωνισμού στον επαγγελματικό χώρο
v Ανάγκη
για βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και αγαθών
+ και – ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ (εργασία +επιστήμη)
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ
«Τείνουμε να ξέρουμε όλο και περισσότερα πράγματα
για όλο και πιο περιορισμένα προβλήματα και πλησιάζει η μέρα που θα ξέρουμε τα
πάντα για το τίποτα.»
Μπέρτραντ Ράσελ
Ορισμός: Με τον όρο «εξειδίκευση» εννοούμε την απόκτηση
ειδικών γνώσεων, τη μεθοδική και συστηματική προσπάθεια του ατόμου να μελετήσει
έναν τομέα ενός επιστημονικού, τεχνικού ή επαγγελματικού κλάδου.
Παράγοντες που επιβάλλουν την
εξειδίκευση
v Ραγδαία εξέλιξη
επιστημών και τεχνολογίας
v Δημιουργία νέων
τύπων εργασίας
v Κλίμα
ανταγωνισμού στον επαγγελματικό χώρο
v Ανάγκη για
βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και αγαθών
+
ü
Βαθύτερη και συστηματικότερη γνώση και συναγωγή
ασφαλέστερων συμπερασμάτων
ü
Αποτελεσματικότητα στην επίλυση σύνθετων
προβλημάτων
ü
Παραγωγικότητα ► οικονομική
ευμάρεια, άνοδος
βιοτικού
επιπέδου, βελτίωση ποιότητας ζωής
ü
Βελτίωση ποιότητας παραγόμενου προϊόντος και
παροχής
υπηρεσιών
ü
Διευκόλυνση στην εύρεση εργασίας και στην
επαγγελματική ανέλιξη
ü
Αξιοποίηση ατομικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων
ü
Διεύρυνση τομέων επιστητού : Προώθηση επιστημών
ü
Τεχνολογική ανάπτυξη
ü
Πολυποικιλία και πολυπραγμοσύνη στην εργασία, την
επιστήμη, την παραγωγή και γενικά τη ζωή
(λόγω των πολλών εξειδικευμένων κλάδων)
_
Ø Μονομέρεια ,
μονοδιάστατη θεώρηση όχι μόνο του
συγκεκριμένου γνωστικού ή επαγγελματικού
αντικειμένου αλλά και της Επιστήμης και
της ζωής,
γενικότερα (ο υπερ-ειδικευμένος συχνά
κλείνεται στον
« χρυσελεφάντινο πύργο» του
και αποκόπτεται από την
πραγματικότητα και τις αληθινές ανάγκες
της
κοινωνίας του)
Ø Διακυβεύεται η
αξία της ολότητας, της καθολικότερης
θεώρησης, της ενότητας
Ø Προωθείται ο επιστημονισμός,
η άποψη εκείνη που
θέλει την Επιστήμη εφάμιλλη της
θρησκείας- λατρεία
της επιστήμης
Ø Εγκυμονείται ο
κίνδυνος θεοποίησης της τεχνολογίας
Ø Αναπτύσσεται δογματισμός και
αντιδιαλεκτικότητα
Ø
Αυτισμός και αλαζονεία- προκύπτουν «ηλίθιοι σοφοί»
Ø
Ηθική φθορά συνείδησης εργαζομένων/ επιστημόνων =
Μείωση δείκτη ευθύνης προς την κοινωνία
Ø
Κρίση στη συνεργατικότητα
Ø
Δημιουργία «κλειστής κάστας» εργαζομένων-
επιστημόνων, από τους οποίους οι
κρατούντες
επιλέγουν τους πιο κατάλληλους να υπηρετήσουν το
«σύστημα»
Ø
Στένεμα της φαντασίας
Ø
Τυποποίηση- αλλοτρίωση
Ø
ΜΟΝΟΔΙΑΣΤΑΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ ΤΗΣ ΥΠΕΡΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ
ü Επανεξέταση του χαρακτήρα και
του ρόλου της εργασίας/ επιστήμης ως κοινωνικού αγαθού- Συνειδητοποίηση ότι ο εργαζόμενος/ επιστήμονας είναι πρώτα πολίτης, με
κοινωνικές ευθύνες
ü Αναζήτηση της ανασύνθεσης της ολότητας του εαυτού μας : επαφή με το
«εγώ», καλλιέργεια διανθρώπινων σχέσεων, σφαιρική παιδεία, ενασχόληση με τον
πολιτισμό, επαφή με το φυσικό περιβάλλον, ενεργή συμμετοχή στα κοινά κ.α.
ü Παραγωγικότητα ≠ αυτοσκοπός
ü Συνεργατικότητα- κοινές
πρωτοβουλίες- αναθέρμανση σχέσεων στο εργασιακό περιβάλλον- ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ
ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ
ü Τήρηση δεοντολογίας εργαζομένου/ επιστήμονα
ü Βλέπε και Φυλλάδιο «Προτάσεις για τον περιορισμό της αλλοτρίωσης στην
εργασία»
«Το αναπότρεπτο χρέος του ειδικευμένου. Το χρέος να παραμείνει
άνθρωπος…να βρίσκεται ο ειδικός μέσα στον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος στον
ειδικό» Ι.Μ.Π.
ΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ
ΘΕΤΙΚΕΣ
ü
Βαθύτερη και συστηματικότερη γνώση και συναγωγή
ασφαλέστερων
συμπερασμάτων
ü
Αποτελεσματικότητα στην επίλυση σύνθετων
προβλημάτων
ü
Παραγωγικότητα ► οικονομική
ευμάρεια, άνοδος βιοτικού επιπέδου,
βελτίωση
ποιότητας ζωής
ü
Βελτίωση ποιότητας παραγόμενου προϊόντος και
παροχής υπηρεσιών σε
συνδυασμό με τη μείωση του
απαιτούμενου χρόνου
ü
Διευκόλυνση στην εύρεση εργασίας και στην επαγγελματική ανέλιξη
ü
Αξιοποίηση ατομικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων
ü
Διεύρυνση τομέων επιστητού : Προώθηση επιστημών
ü
Τεχνολογική ανάπτυξη
ü
Πολυποικιλία και πολυπραγμοσύνη
ü
Ο ειδικός, καθώς έχει τη δυνατότητα να εξετάζει
ολόπλευρα το αντικείμενό του είναι άριστα ενημερωμένος και μπορεί να προτείνει
λύσεις για αποτελεσματικότερη, οικονομικότερη και ποιοτικότερη παραγωγή
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ
Ø Μονομέρεια
, μονοδιάστατη θεώρηση όχι μόνο του συγκεκριμένου γνωστικού ή επαγγελματικού
αντικειμένου αλλά και της Επιστήμης και της ζωής, γενικότερα (ο
υπερ-ειδικευμένος συχνά κλείνεται στον « χρυσελεφάντινο πύργο»
του και αποκόπτεται από την πραγματικότητα και τις αληθινές ανάγκες της κοινωνίας του)
Ø Διακυβεύεται
η αξία της ολότητας, της καθολικότερης θεώρησης, της ενότητας
Ø Δημιουργία
ψευδαίσθησης ότι η ειδίκευση εξυπηρετεί την πρόοδο και ικανοποιεί προσωπικές φιλοδοξίες
Ø Προωθείται
ο επιστημονισμός, η άποψη εκείνη που θέλει την Επιστήμη εφάμιλλη
της θρησκείας- λατρεία της επιστήμης
Ø Μονοδιάστατη
οπτική των πραγμάτων
Ø Υπεροχή
της λογικής σε σχέση με το συναίσθημα
Ø Εγκυμονείται
ο κίνδυνος θεοποίησης της τεχνολογίας
Ø Αναπτύσσεται δογματισμός και
αντιδιαλεκτικότητα
Ø Τυποποίηση σκέψης – φθορά
Ø Επικράτηση
ατομικισμού και φιλαυτίας
Ø Αξιοποίηση
του ελεύθερου χρόνου απλά για εκτόνωση και όχι ανάλογα με τις πραγματικές
ανάγκες.
Ø Αυτισμός
και αλαζονεία
Ø Ηθική φθορά συνείδησης εργαζομένων/ επιστημόνων
: Μείωση δείκτη ευθύνης προς την κοινωνία
Ø
Κρίση στη συνεργατικότητα
Ø
Δημιουργία «κλειστής κάστας»
εργαζομένων-επιστημόνων, από τους οποίους
οι κρατούντες επιλέγουν τους πιο κατάλληλους να υπηρετήσουν
το «σύστημα»
Ø
Νέκρωση της φαντασίας
Ø
Τυποποίηση- αλλοτρίωση
(βλέπε και ομώνυμο φυλλάδιο)
Ø
ΜΟΝΟΔΙΑΣΤΑΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ
Είναι η σύγχρονη μορφή
εργασίας που στηρίζεται στις νέες τεχνολογίες και αποτελεί μέσο καταπολέμησης
της ανεργίας.
ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
v
Εξοικονόμηση
χρόνου για ενασχόληση με άλλες δραστηριότητες (π.χ. ανατροφή παιδιών)-
Εξοικονόμηση χρόνου, άγχους και κόπωσης από τις μετακινήσεις, ιδίως στις
μεγαλουπόλεις. Οι δρόμοι αποσυμφορίζονται, οι ρύποι ελαττώνονται
v
Διευκόλυνση
ατόμων με κινητικά προβλήματα. Αποφεύγεται η μετάβαση στο χώρο εργασίας
v
Επιμήκυνση
ελεύθερου χρόνου- Οι εργαζόμενοι μπορεί να είναι αποδοτικότεροι , γιατί
αυξάνεται ο ελεύθερος τους χρόνος (ξεκούραση, δημιουργικές ενασχολήσεις, άλλη
απασχόληση)
v
Εξοικονόμηση
χρημάτων λόγω απουσίας της ανάγκης για μετακίνηση
v
Δημιουργική
ενασχόληση σε οικείο περιβάλλον
v
Εξασφάλιση
οικονομικών πόρων σε άτομα που ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες
(γυναίκες, φοιτητές, ηλικιωμένοι ΑΜΕΑ)
v
Διεύρυνση των
διανοητικών τους δυνάμεων- κοινωνικοποίηση
v
Παροχή
δυνατοτήτων για προσωπική και κοινωνική καταξίωση
v
Μείωση ποσοστού
ανέργων
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
v
Κοινωνική
απομόνωση
v
Υψηλό κόστος
εξοπλισμού
v
Μετάδοση άγχους
και στο οικογενειακό περιβάλλον
v
Αδυναμία
συμμετοχής σε συλλογικές δραστηριότητες
v
Συχνά έλλειψη
πλήρους ασφάλισης
v
Μειωμένο ωράριο
εργασίας. Απουσία πλήρους απασχόλησης
v
Η εργασία
αλλοτριώνεται : αποκοπή εργαζόμενου από το παραγόμενο προϊόν, μηχανιστική και
απρόσωπη εργασία, αποκοινωνικοποίηση εργαζόμενου, σχεδόν ανύπαρκτες
επαγγελματικές σχέσεις, απομόνωση κ.ά.
v
Η τηλεργασία
απαιτεί ηλεκτρονική εγγραμματοσύνη. Οι μη γνώστες των νέων τεχνολογιών αποκλείονται
v
Οι εργοδότες,
παρά τις τηλεσυσκέψεις, δεν είναι σε θέση να ασκούν αποδοτικό έλεγχο και να
συντονίζουν αποτελεσματικά τους τηλεργαζόμενους. Χαλάρωση εργασιακών σχέσεων.
ΑΝΕΡΓΙΑ
ΣΥΝΤΟΜΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ- « με τον όρο
«ανεργία» υπονοείται η ακούσια αργία των ατόμων που προσφέρουν την εργασία τους
έναντι ημερομισθίου- μισθίου ή οποιουδήποτε άλλου τρόπου αμοιβής εξαιτίας
έλλειψης επαγγελματικής –ειδικής εργασίας»
ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ
Ø Κυμαινόμενη
Ø Λανθάνουσα Υποαπασχόληση, κάτω από 40 ώρες
εργασία/εβδομάδα
Λανθάνουσα Υποαπασχόληση, κάτω από 40 ώρες
εργασία/εβδομάδα Ετεροαπασχόληση
, δεν ασχολούμαι με τον τομέα
εργασίας στον οποίο είχα ειδικευτεί
Ø Χρόνια
κ.ά.
ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΒΑΣΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΑΝΕΡΓΙΑΣ
q Υπερβολική
αστικοποίηση- ερήμωση της υπαίθρου- εξαφάνιση
παραδοσιακών επαγγελμάτων
q Εφαρμογές
νέων τεχνολογιών- μηχανοποίηση και αυτοματισμός-τεχνολογική
ανεργία
q Υπερειδίκευση αλλά και, στον αντίποδα, ελλιπής ειδίκευση
q
Μη
ανταγωνιστικές οικονομίες- οικονομική υπανάπτυξη- απουσία
τεχνογνωσίας- ανύπαρκτες ή απαρχαιωμένες
οικονομικές υποδομές κ.α. («Τρίτος Κόσμος)
q Συρρίκνωση
πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα
q Η
αρχή της παραγωγικότητας- το υψηλότερο δυνατό κέρδος με τα λιγότερα
δυνατά έξοδα – μαζικές απολύσεις (οι
αριθμοί ευημερούν, ενώ οι άνθρωποι δυστυχούν)
q Αθρόες
ιδιωτικοποιήσεις
q Το
υψηλό κόστος των εργατικών χεριών και της παροχής υπηρεσιών στη Δύση
οδηγεί τις επιχειρήσεις, ιδιοτελώς σκετπόμενες, να μεταφέρονται σε χώρες του
υπό ανάπτυξη κόσμου
q Ο
κοινωνικός –μορφωτικός αποκλεισμός των ασθενέστερων/ευπαθέστερων
κοινωνικών ομάδων (νέοι κάτω των 25, γυναίκες, άτομα άνω των 50, άτομα των
χαμηλών οικονομικών-κοινωνικών στρωμάτων, κάτοικοι της επαρχίας )
q Οι
διακρίσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών
q Αναξιοκρατία-
γραφειοκρατία- αργά αντανακλαστικά του κρατικού φορέα
q Ατελής
επαγγελματικός προσανατολισμός
q Αναλφαβητισμός
q Διαιώνιση,
ιδίως στην Ελλάδα, της εσφαλμένης διάκρισης των επαγγελμάτων σε
«πνευματικά» και «χειρωνακτικά»
q
Κορεσμός επαγγελμάτων- δραματική
αύξηση των κατεχόντων πτυχίο Α.Ε.Ι ή Τ.Ε.Ι.- εμμονή σε επαγγέλματα «λευκού κολάρου», ιδίως στην Ελλάδα- χαμηλή
απορροφητικότητα της αγοράς εργασίας σε πτυχιούχους.
ΚΚ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου