ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ, Β' ΛΥΚΕΙΟΥ-1

ΓΛΩΣΣΑΡΙ –ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ «ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ-ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

 

Περιθωριοποίηση- κοινωνικός αποκλεισμός

Στερεοτυπικές αντιλήψεις

Μονοδιάστατες αποτιμήσεις

Ρατσισμός (εθνοφυλετικός και κοινωνικός)

Ισοπεδωτική γενίκευση

Προκαταλήψεις-δοξασίες

Φανατισμός- δογματισμός

Αρνητικά συμπλέγματα

Μεροληψία

Ανθρώπινα δικαιώματα (γυναίκας, παιδιού κ.α.)

Κοινωνική συνοχή

Εθνικισμός- σωβινισμός

Ξενοφοβία

Αχαλίνωτη Παγκοσμιοποίηση

Ετεροκατεύθυνση

Ιδεολογικός ολοκληρωτισμός

Διαφορικότητα- διαφορετικότητα

Μειονότητες

Μειονεξία

Ανθρωπιστική παιδεία

Προπαγάνδα

Εικοτολογία

Χειραφέτηση

Πρόσφυγες-οικονομικοί μετανάστες-λαθρομετανάστες

Στιγματισμός

Θεσμική ασπίδα

Ισονομία- ισοπολιτεία

 

ΘΕΩΡΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

 

Η θεωρία του βιβλίου έχει ήδη λειτουργικά ενσωματωθεί στους Πίνακες και στις δοθείσες σημειώσεις και έχει συζητηθεί στην τάξη. Η επανάληψη από το σχολικό εγχειρίδιο θα βοηθήσει σημαντικά στην εμπέδωση των γνώσεών σας.

 

Σ. 71, «Στην αφήγηση…επικοινωνίας».

Σ.72

Σ. 73, « Η πρόθεση…υλικό»

Σ. 76, «Όπως…στοιχεία»

Σ.σ. 78-9

Σ. 82, Λεξιλόγιο βιογραφικού σημειώματος

Σ. 85. «Παραλλαγή…στοιχεία»

Σ.86, Το έμμεσο σχόλιο στο αυτοβιογραφικό σημείωμα

Σ. 89, Ο πρακτικός σκοπός ενός (αυτο-)βιογραφικού σημειώματος

Σ.σ. 91-2

Σ. 95, τα τέσσερα σημεία

Σ. 100

Σ. 104, «Τα απομνημονεύματα…ιστορίας»

Σ. 112, «Με τη…επιστολή;»

Σ. 114, Συνήθης σχηματική παράσταση μιας συστατικής επιστολής και λεξιλόγιο

Σ.σ. 127-31, Θεωρία και παραδείγματα οργάνωσης παραγράφου με σύγκριση και αντίθεση

Σ. 132 , Συνοχή προτάσεων και περιόδων

Σ. σ. 133-4, Συνοχή παραγράφων με αντιθετική σύνδεση. Ανάπτυξη δύο εννοιών σε ένα ευρύτερο κείμενο

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ (Β)

 

Οι παρακάτω επιλεγμένες ασκήσεις του βιβλίου μπορούν να μελετηθούν, για να δείτε παραδειγματικές απαντήσεις.

 

Σ. 81, «Σύγκρινε…μεταξύ τους»

Σ.87, «Να συγκρίνεις…γεγονότα»

Σ. 97, «Έχουν...επαγγέλματος»

Σ. 101, «Μπορείς…κοινωνία?»

Σ. 111, «Με βάση…ημερολογίου»

Σ. 132, «Να συμπληρώσετε...παραπάνω»

Σ. 134-5

 

ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ;

 

Μονομερείς αποσπασματικές αντιλήψεις , υποκειμενικού χαρακτήρα ή εδρασμένες σε αντίστοιχες της κοινωνίας,  μέσω των οποίων  γίνονται βεβιασμένες κι αφοριστικές-απόλυτες εκτιμήσεις για πρόσωπα, συμπεριφορές, καταστάσεις κ.ά. Τα στερεότυπα απεχθάνονται το Διαφορετικό, το απορρίπτουν αβασάνιστα. Οι εδραιωμένες αυτές αντιλήψεις αφήνουν τη λογική και τον ανθρωπισμό ανυπεράσπιστα μπροστά στο τυχαίο και το αυθαίρετο. Τα στερεότυπα συχνά φορούν το μανδύα του χιούμορ και έτσι εξαπλώνονται αστραπιαία, γιατί φαντάζουν «αθώα» και «έξυπνα», Τα στερεότυπα- ιδεολογικά, κοινωνικά, αισθητικά κ.α.- κυοφορούν τις προκαταλήψεις που, με τη σειρά τους αποτελούν τη βάση για κάθε μορφή μισαλλοδοξίας, φανατισμού και ρατσισμού

 

ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ- Η ΠΙΟ ΣΚΛΗΡΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

 

 

ΑΡΑΓΕ, ΠΟΥ ΚΥΟΦΟΡΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ;

 

ü  Στις δοξασίες, τις προλήψεις και τους αναίτιους φόβους που κληροδοτούνται από γενιά σε γενιά, κυρίως μέσω της οικογένειας, η οποία τα αναπαράγει με το κύρος του βέβαιου (π.χ. θέση γυναίκας)

ü  Στις ιδεολογικές αγκυλώσεις και το ανελεύθερο πνεύμα που κατέχει την Εκπαίδευση

ü  Στον κοινωνικό περίγυρο που τα διαιωνίζει και διασπείρει με τη μορφή των κοινωνικών αντιλήψεων, της «κοινής γνώμης», που πάντα «έχει δίκιο», των «παραδόσεων», που πρέπει να διαφυλαχθούν ως απαραίτητα στοιχεία κοινωνικής συνοχής  κ.ά.(«Εμείς» ≠ οι «Άλλοι»)

 

ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ Μ.Μ.Ε.!

 

q  Τα στερεότυπα έρχονται σε πολλές… συσκευασίες :

Κοινωνικά, πολιτιστικά, γλωσσικά, αισθητικά, πολιτικά, φυλετικά, ιδεολογικά κ.ά.

 

ΚΑΙ ΟΤΑΝ ΠΕΣΟΥΜΕ ΘΥΜΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΩΝ;

 

Ουδείς διαφεύγει της τροχοπέδης των στερεότυπων. Π.χ., στην Ελλάδα είμαστε  αυτάρεσκοι απόγονοι του Περικλή και του Μ. Αλέξανδρου ενώ για κάποιους στην Ευρώπη παραμένουμε «γκαρσόνια» και “greasy Greeks”, κοινώς Βρωμοέλληνες.. Και ας μην ξεχνάμε το ρητό : « Ανθρώπων έκαστος δύο πήρας…» (σε ελεύθερη απόδοση, ο καθένας βλέπει τα ελαττώματα των άλλων μόνο και όχι τα δικά του»)

 

ΚΑΙ… ΠΩΣ ΘΑ ΅ΘΕΡΑΠΕΥΘΟΥΜΕ;΅

 

Πανάκεια για τα στερεότυπα δεν υπάρχει. Αντισώματα , όμως ναι!

 

1.       AΓΩΓΗ και ΠΑΙΔΕΙΑ (οικογένεια και σχολείο): ανθρωπιστικές αξίες, σεβασμός στην ετερότητα-διαφορετικότητα, ευρύνοια, κατανόηση ότι διαφορετικότητα= ποικιλία= δυναμική κοινωνίας= πρόοδος, κριτική σκέψη ≠ προκαταλήψεις. Και , βέβαια, προσωπική μάχη με τα στερεότυπα (ατομική ευθύνη)

2.       Πνευματικοί άνθρωποι : Να εμπνεύσουν και να διδάξουν- εφαρμόζοντας τες πρώτα οι ίδιοι ως ΠΡΟΤΥΠΑ-  τις παραπάνω αρχές στην κοινωνία και ιδιαίτερα στους νέους

3.       Πολιτεία : θεσμικός ρόλος- τα στερεότυπα να μένουν έξω από τους νόμους και τους θεσμούς, προώθηση ισότητας, διαφύλαξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιστράτευση ενημερωτικών και παιδευτικών  μηχανισμών για την εφαρμογή των παραπάνω αρχών

 

ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΦΟΒΟΜΑΣΤΕ ΕΙΝΑΙ Ο ΦΟΒΟΣ

 

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ: « < racism. H κοινωνική ή πολιτική πρακτική διακρίσεων, που βασίζεται στο δόγμα της ανωτερότητας μιας φυλής, εθνικής ή κοινωνικής ομάδας και στην καλλιεργημένη αντίληψη των μελών της ότι οφείλουν να περιφρουρήσουν την αμιγή σύσταση, την καθαρότητα της ομάδας τους καθώς και τον κυριαρχικό τους ρόλο έναντι των υπόλοιπων εθνικών, φυλετικών ή κοινωνικών κ.τ.λ. ομάδων, που θεωρούνται κατώτερες»   ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ : ΦΥΛΕΤΙΚΟΣ+ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ*

 

1. ΕΘΝΟΦΥΛΕΤΙΚΟΣ

 

q     Εθνικισμός

q     Εχθρική αντιμετώπιση μειονοτήτων και μεταναστών

q     Άνιση έως και βίαιη αντιμετώπιση εγχρώμων

q     Αντισημιτισμός

q     Αναβίωση φασισμού+ ναζισμού (Ελλάδα- Χρυσή Αυγή)

 

 

 

2. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ (διευρυμένη κατηγορία)

 

q     Περιθωριοποίηση και αρνητική αντιμετώπιση σε κοινωνικές ομάδες όπως, ναρκομανείς, ομοφυλόφιλοι, ασθενείς με AIDS , άτομα με ειδικές ανάγκες, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους κ.α.

q     Χλευασμός και παραγκωνισμός εξαιτίας της εμφάνισης , της  μη συναρμογής προς τη μόδα, του «αισθητικού πρότυπου» που γίνεται κρεβάτι του Προκρούστη για την ανθρώπινη ποικιλία

q     Υποτίμηση λόγω μορφωτικού επιπέδου, χρήσης γλωσσικού εργαλείου κ.α.

q     Διακρίσεις λόγω οικονομικής κατάστασης και κοινωνικής κατάταξης- Ρατσισμός του πλούτου και του επαγγέλματος

q     Θρησκευτικός φανατισμός

q     Ιδεολογικός δογματισμός

 

ΒΑΣΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ

 

Ø  Η ανάγκη για επιβολή- Το αίσθημα υπεροχής- Tα συμπλέγματα ανωτερότητας

Ø  Ο φόβος για το διαφορετικό, το Άλλο. Η ανάγκη για αποδιοπομπαίους τράγους

Ø  Δοξασίες και προκαταλήψεις (π.χ., μαύρο= το χρώμα του σατανά., έγχρωμοι= πλάσματα του διαβόλου)

Ø  Παραποιήσεις θρησκευτικών πεποιθήσεων (π.χ. ο Θεός χάρισε τον κόσμο στον Αδάμ και την Εύα που θεωρούνται προπάτορες της λευκής φυλής)

Ø  Στρεβλώσεις πολιτισμικού περιεχομένου («ανώτεροι» και «κατώτεροι» πολιτισμοί)- φανατική υπεράσπιση «παράδοσης»

Ø  Επιστημονικοφανείς φαλκιδεύσεις- αλλοιώσεις της αλήθειας (π.χ. η φυλετική υπεροχή των λευκών αποτυπώνεται στη μεγαλύτερη χωρητικότητα  του κρανίου τους)-Έντεχνη προπαγάνδα και παραπληροφόρηση των μαζών που αναζητούν «έτοιμες απαντήσεις»

Ø  Άγνοια- ημιμάθεια-χαμηλό επίπεδο παιδείας

Ø  Κοινωνικά στερεότυπα για την εμφάνιση, το μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο, την εργασία κ.α. (σοβαρές ευθύνες οικογένειας και παιδείας που αναπαράγουν αβασάνιστα στερεότυπα και προκαταλήψεις)

Ø  Χαλάρωση κοινωνικού ιστού- απώλεια αισθήματος του ανήκειν και κενό νοήματος ζωής- συσπείρωση σε ομάδες των «ομοίων»- αποκλεισμός του Άλλου ως εχθρικού και διαλυτικού στοιχείου

Ø  Οικονομικά συμφέροντα (σε ταξικό ή και εθνικό επίπεδο), έλεγχος και στυγνή εκμετάλλευση κοινωνικών ή εθνικών ομάδων

Ø  Ανεργία + πληθώρα δυσεπίλυτων κοινωνικών προβλημάτων-συσσώρευση τυφλής οργής- ανάγκη για ενοχοποίηση κάποιου, για εκτόνωση- διαμόρφωση ρατσιστικών ομάδων με αντικοινωνική –παραβατική συμπεριφορά-ΒΙΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ, ΡΗΓΜΑΤΩΔΕΣ ΧΑΣΜΑ

Ø  Κοινωνικές και οικονομικές διαφορές (π.χ. έχοντες ≠ μη έχοντες)

Ø  Η παγκοσμιοποίηση γεννά φόβους ομογενοποίησης και απώλειας της ταυτότητας (πολιτισμικά και εθνοφυλετικά με  κύματα  μαζικής μετανάστευσης)-ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ

Ø  Ο ρατσισμός συχνά συνυφαίνεται με την κυρίαρχη πολιτική ιδεολογία, γίνεται βρώμικο χαρτί στο παιχνίδι των πολιτικών αντιπαραθέσεων, ανεπαίσθητα επικολλάται σε σημαντικά αιτήματα όπως για δουλειά, για εθνική ανεξαρτησία κ.α.

Ø  Η ΑΠΑΞΙΩΣΗ, ΓΕΝΙΚΑ, ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΖΩΗΣ  κ.ά.

 

 

ΠΡΟΣΟΧΗ-Αντιδραστικά προς το ρατσισμό αναπτύσσεται και ο λεγόμενος «αντίστροφος ρατσισμός», μια εξίσου διαχωριστική και επιθετική στάση που εκπορεύεται από τις κοινωνικές ή εθνοφυλετικές ομάδες που τον υφίστανται . Εκδηλώνεται με οικειοθελή αυτοαποκλεισμό, ενδογαμίες και ένοπλη δράση (Μαύροι Πάνθηρες, Μαύρο Έθνος του Αλλάχ).Έτσι διαιωνίζεται ο φαύλος κύκλος

 

 

ΠΡΟΣΟΧΗ- Πολλές φορές στις δυτικές κοινωνίες, στο πλαίσιο του «πολιτικώς ορθού» και του δήθεν κοινωνικού φιλελευθερισμού εμφανίζονται μορφές λανθάνοντα ρατσισμού. «ήπιας», δηλαδή, στάσης φαινομενικής καταλλαγής και αποδοχής του διαφορετικού, που όμως υψώνει αόρατα τείχη. Π.χ. να γίνονται αποδεκτοί έγχρωμοι που «δυτικοποιήθηκαν», που ζουν αστικά, που έχουν υλική ευμάρεια κ.α., να θεωρούνται «Έλληνες» όσοι «μετέχουν της ελληνικής παιδείας» -οι άλλοι τι γίνονται;-, να θαυμάζονται αλλοδαποί αθλητές που ελληνοποιήθηκαν για διακρίσεις σε μεγάλους αγώνες κ.α. Λανθάνων ρατσισμός λογίζεται και ο οίκτος προς τους διαφορετικού και τους «μειονεκτούντες»

 

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ

 

v            Ηθική και ψυχολογική καταρράκωση ατόμου- αίσθημα μειονεξίας- παραίτηση από τη ζωή ως πεδίο ενεργού δράσης- εσωστρέφεια- συσπείρωση με «ομοίους»-«γκετοποίηση»- εξοικείωση με περιθωριακό ρόλο- αδρανοποίηση/ μη αξιοποίηση μεγάλου κομματιού του ενεργού πληθυσμού -μη ολοκληρωμένη ανάπτυξη «εγώ»- μη ολοκληρωμένη κοιωνικοποίηση- διεύρυνση κοινωνικού και ειδικότερα ΅ταξικού΅ χάσματος- συσσώρευση οργής- παραβατικότητα   ή και εγκληματικότητα                                                                                                         

v           «Η βία-ψυχολογική ή φυσική – γεννά βία»- αντίστροφος ρατσισμός- αναζωπύρωση φανατισμών-φαύλος κύκλος

v            Υπονόμευση κοινωνικών σχέσεων –χαλάρωση ή και διάλυση κοινωνικού ιστού- φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας (βία και εγκληματικότητα, καθυστέρηση, φτώχεια, ανεργία, υποβάθμιση, περιθωριοποίηση/ κοινωνικός αποκλεισμός, αναλφαβητισμός κ.ά. )

v          Ρατσισμός= προσάναμμα εθνικισμού που οδηγεί σε κοινωνική ρήξη ή και σε πόλεμο (εμφύλιο  ή διεθνή)

 

ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ

 

ü       ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ-ΠΑΙΔΕΙΑ : Παιδαγωγική μύηση από νεαρή  ηλικία στις αξίες του ανθρώπου και στη φυσική ισότητα όλων των ανθρώπινων όντων .Υψηλό μορφωτικό επίπεδο και καλλιέργεια κριτικής σκέψης ως αντίβαρο για το φανατισμό και την προπαγάνδα. Εθισμός στις αρχές του διαλόγου ως κυρίαρχου μέσου για την επίλυση των προβλημάτων. Πολυπολιτισμική παιδεία . Προβολή αξιών Δημοκρατίας.

 

ü       ΚΡΑΤΟΣ –ΠΟΛΙΤΕΙΑ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ : Αίσθημα ευθύνης πολιτικών να μη χρησιμοποιούν το ρατσισμό ως μέσο πειθούς και προπαγάνδας- ελεγχόμενη είσοδος μεταναστών για κάλυψη λειτουργικών αναγκών και αποφυγή συσσώρευσης με τα επακόλουθά της (έγκλημα, ανεργία, αναζωπύρωση φυλετικών παθών κ.α.), ευεργετικά μέτρα στήριξης  για τις ευπαθέστερες κοινωνικές ομάδες (βλέπε παραπάνω) , καλλιέργεια και προώθηση πνεύματος καταλλαγής και διαλόγου +θετικά πρότυπα (συνυπευθυνότητα ΜΜΕ και πνευματικών ανθρώπων), διεθνείς πολιτιστικές συνεργασίες- πολυπολιτισμικότητα- θετική όψη παγκοσμιοποίησης- πατριωτισμός ≠ εθνικισμός,  στήριξη δημοκρατίας ≠ ρατσισμός, φανατισμός

 

«Διαφωνώ με ό,τι λες αλλά θα υπερασπίζομαι μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες»- Βολταίρος, 18ος αι. μ.Χ.

«…και οι βάρβαροι και οι Έλληνες είμαστε όμοιοι σε όλα, γιατί όλοι αναπνέουμε στον αέρα με το στόμα και τη μύτη και τρώμε όλοι γενικά με τα χέρια»-Αντιφών, 5ος αι. π.Χ.

«..δεν υπάρχει άνδρας και γυναίκα, ελεύθερος ή δούλος… μπροστά στο Θεό» Ευαγγέλιο

 

 

ΥΠΑΡΧΟΥΝ «ΑΝΤΡΙΚΑ» ΚΑΙ «ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ» ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ;

 

ΥΠΟΜΝΗΣΗ : Oι πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες στην ανεργία είναι οι γυναίκες και οι νέοι κάτω των 25 ετών

 

1. ΤΙ ΑΛΛΑΞΕ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

 

ΑΙΤΙΑ - Ριζικές αλλαγές στη δομή της οικονομίας, της  κοινωνίας και της οικογένειας : Η γυναίκα επωμίστηκε πολλαπλούς ρόλους ( συζύγου, μητέρας, εργαζόμενης, ενεργού πολίτη) εξαιτίας  αφενός των οικονομικών ανακατατάξεων και της αναβάθμισης του βιοτικού επιπέδου, που απαίτησαν δύο πηγές εισοδήματος στον οικογενειακό προϋπολογισμό και αφετέρου των κοινωνικών εξελίξεων που έφεραν τη γυναίκα να συμμετέχει ενεργά στην παραγωγική διαδικασία, να μορφώνεται και να συνδιαμορφώνει το κοινωνικό-πολιτικό- πολιτιστικό τοπίο. Κίνημα γυναικείας χειραφέτησης. Ψήφος των γυναικών (εκλέγειν και εκλέγεσθαι). Ευεργετικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις. «Ισότητα» των δύο φύλων.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ- Ένταξη σημαντικού αριθμού γυναικών, συχνά με υψηλή μόρφωση και ειδίκευση, στον εργασιακό στίβο και σε επαγγελματικούς κλάδους, στους οποίους παλαιότερα η γυναίκα δεν είχε τη δυνατότητα να επιδοθεί (στελέχη επιχειρήσεων, πανεπιστημιακές έδρες, τραπεζών, διοίκηση δημόσιου τομέα κ.α.) Όξυνση ανταγωνισμού για τη διεκδίκηση των ίδιων θέσεων με τους άνδρες. Αύξηση του δείκτη ανεργίας.

 

Η κατάσταση σήμερα : Oύτε ένα 5%των υψηλόβαθμων θέσεων σε μεγάλες εταιρείες δεν καταλαμβάνεται από γυναίκες. Μια γυναίκα με τα ίδια τυπικά προσόντα με έναν άνδρα θα λάβει έως και 30% κατώτερη αμοιβή στον ιδιωτικό τομέα. Η ανεργία στις γυναίκες στο δυτικό κόσμο φτάνει και ξεπερνά το 40% κατά μέσο όρο. Παραμένουν οι γυναίκες συγκριτικά λιγότερο ειδικευμένες από τους άνδρες, Στη Μ. Βρετανία σπουδάζουν στα Α.Ε.Ι. περισσότερες γυναίκες από άνδρες. Οι καλύτερες εργασίες στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας «φυλάσσονται» για άνδρες.

 

 

 

 

2. «ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ» ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

 

1. Οι γυναικείες ευαισθησίες δεν επιτρέπουν την εφαρμογή μέτρων πυγμής ούτε και ενδυναμώνουν τη φιλοδοξία. Η γυναίκα παίρνει λιγότερες πρωτοβουλίες, είναι λιγότερο επιθετική. Δεν είναι τόσο οργανωτική όσο ο άνδρας

2. Οι γυναίκες δε διαπρέπουν σε «πρακτικά» επαγγέλματα και στις θετικές επιστήμες

3. Η μητρότητα και η οικογένεια γενικότερα αποτελούν ανάσχεση στην αποδοτικότητα (πολλαπλοί ρόλοι)

4. Η γυναίκα δε διαθέτει τη σωματική ρώμη , για να ασκήσει χειρωνακτικά και τεχνικά επαγγέλματα.

 

3. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΠΟΥ «ΤΑΙΡΙΑΖΟΥΝ» ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ…

                             

1.       Τα …οικοκυρικά

2.       Γραμματέας

3.       Πωλήτρια

4.       Νηπιαγωγός-δασκάλα-καθηγήτρια

5.       Νοσοκόμος-Παιδίατρος

6.       Αισθητικός –κομμώτρια-διαιτολόγος

 

4.ΤΙ ΚΑΝΕΙ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΝΑ ΑΣΠΑΖΕΤΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ

 

1.       Η οικογένεια , που μέσω της απαρχαιωμένης αγωγής, εθίζει τη γυναίκα στο να καταπνίγει τις επιθυμίες της και να υιοθετεί ρόλους κατωτέρων προσδοκιών. Η «επένδυση» στο θεσμό του γάμου, κάτι που σταδιακά εκλείπει. Η μόρφωση πανεπιστημιακού επιπέδου ακόμα δε θεωρείται απαραίτητη για τη γυναίκα (χώρες ευρωπαϊκού νότου)

2.       Η κοινωνία, διαιωνίζοντας  και υπερθεματίζοντας τα παραπάνω. Ο ισότιμος κοινωνικός ρόλος της γυναίκας ακόμα διεκδικείται.

3.       Η παιδεία, συνεργώντας στη συντήρηση των ιδεοληψιών σχετικά με τις δυνατότητες της γυναίκας. Σιωπηρή συναίνεση στη διάκριση μεταξύ «γυναικείων» και «ανδρικών» επαγγελμάτων. Ελλιπής Σ.Ε.Π..

4.       Η Πολιτεία, που, παρά τις νομοθετικές ρυθμίσεις που διασφαλίζουν τα εργασιακά δικαιώματα της γυναίκας –μητέρας και που δημιουργούν κίνητρα για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, έχει ακόμα πολύ αργά αντανακλαστικά και, στον ιδιωτικό τομέα, «επιτρέπει» σοβαρές παρατυπίες κατά των γυναικών.

 

ΤΕΛΙΚΑ, ΥΠΑΡΧΟΥΝ «ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ» ΚΑΙ«ΑΝΤΡΙΚΑ»ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ;

 

Aν και οι επιστήμες που εξετάζουν τις γενετικές προδιαγραφές του ανθρώπου κάνουν λόγο για τομείς-όχι επαγγέλματα-, στους οποίους το κάθε φύλο χωριστά φαίνεται να διαθέτει «ξεχωριστή νοημοσύνη», η παραπάνω διάκριση επαγγελμάτων φαίνεται από τα πράγματα να στηρίζεται πολύ περισσότερο σε δοξασίες, προκαταλήψεις, ελλείμματα παιδείας, ασυνέπειες του κρατικού μηχανισμού και στενά νοούμενα οικονομικά συμφέροντα. Γυναίκες…διοικητικά στελέχη πολυεθνικών κολοσσών και άνδρες…βρεφονηπιοκόμοι, γυναίκες…πιλότοι F16 και άνδρες…νοσοκόμοι μαρτυρούν πως και τα δύο φύλα μπορούν να διαπρέψουν σε κάθε τομέα του επιστητού και της εργασίας.

 

 

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑ

 

BAΣΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ-ΑΞΟΝΕΣ ΣΚΕΨΗΣ

 

1. Η φυσική και νομική ισότητα των ανθρώπων αποτελούν θεμέλιους λίθους της Δημοκρατίας
2. Οι ευνομούμενες και συντεταγμένες Πολιτείες θεσμοθετούν ευνοϊκούς νόμους, προνοούν και μεριμνούν ειδικά για τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες (γυναίκες, ηλικιωμένοι, άτομα με ειδικές ανάγκες κ.α.).  Η κοινωνική πολιτική ενός κράτους μαρτυρεί και το πόσο ψηλά έχει θέση τον πήχη της ουσιαστικής προόδου. Η κοινωνική  αλληλεγγύη από τη μεριά των λοιπών πολιτών αποτελεί εχέγγυο για τη συνοχή του κοινωνικού ιστού και δείκτη πολιτισμού
3. Το δικαίωμα στην εργασία είναι αναπαλλοτρίωτο για κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως σωματικής και διανοητικής κατάστασης
4. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες είναι ουσιαστικά άτομα με ειδικές ικανότητες. Με την κατάλληλη στήριξη (ειδική εκπαίδευση, κατάλληλες υλικοτεχνικές υποδομές, επιμόρφωση, ηθική στήριξη, επιδοτούμενες θέσεις εργασίας κ.α.= ισχυρή κοινωνική πολιτική ) μπορούν να αναδειχθούν σε πολύτιμες ανθρώπινες μονάδες και παραγωγικές προσωπικότητες.
5. Ο κοινωνικός παραγκωνισμός, οι στερεοτυπικές αντιλήψεις, ο κοινωνικός ρατσισμός  και η επακόλουθη αδρανοποίηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες (εγκλεισμός στο σπίτι, ιδρυματοποίηση, παραμέληση, βιαιοπραγία, απουσία ειδικής εκπαίδευσης, μη πρόσληψη σε θέσεις εργασίας λόγω προκαταλήψεων ή εξαιτίας απουσίας αντισταθμιστικών οφελών από την πλευρά της Πολιτείας κ.ά.) συνιστούν πράξεις βαρβαρότητας και εισάγουν στο νέο Μεσαίωνα

 

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;

 

 Δυστυχώς, η χώρα μας  βρίσκεται σε  χαμηλή θέση σε θέματα κοινωνικής πολιτικής στην Ε.Ε. Πρόσφατα μόλις νομοθεσία προέβλεψε τη μοριοδότηση ατόμων με ειδικές ανάγκες για πρόσληψή τους στο Δημόσιο καθώς και δέσμες μέτρων για κίνητρα πρόσληψης προς τους εργοδότες. Παραμένουν όμως σημαντικά ανεπίλυτα ζητήματα που είτε αντιμετωπίζονται με αργούς ρυθμούς και σπασμωδικά είτε μπαίνουν στο συρτάρι της υποσχεσιολογίας : ειδική επαγγελματική εκπαίδευση, διευκόλυνση στις μετακινήσεις (ειδικές ράμπες, ευκολότερη πρόσβαση σε Μέσα Συγκοινωνίας, χώροι στάθμευσης), ειδικές προβλέψεις σε δημόσιους χώρους ή στο χώρο εργασίας  -υγιεινή, ασφάλεια, χρήση μηχανημάτων κ.α. Η ελληνική κοινωνία με τη σειρά της δεν έχει ακόμη ξεπεράσει σύνδρομα και στερεοτυπικές αντιλήψεις του παρελθόντος. Ακόμα, και σε μεγάλο βαθμό, το άτομο με ειδικές ανάγκες αντιμετωπίζεται ως «άχρηστο», δίχως ίσα δικαιώματα στη ζωή και την εργασία, ως όνειδος για την οικογένειά του και, γενικά, ως μη ενεργός πολίτης.

 

ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

 

Βλέπε έντονα γράμματα + κοινωνική ευαισθησία, ηθική παιδεία με βάση τις ανθρωπιστικές αξίες

 (σχολείο-οικογένεια), δημοκρατική συνείδηση (όλοι οι άνθρωποι είμαστε ίσοι), αρωγή λοιπών

κοινωνικών φορέων (π.χ. Εκκλησία), ρόλος Αυτοδιοίκησης

 

ΓΙΑΤΙ ΑΡΚΕΤΟΙ  ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΝΕΟΙ ΕΛΚΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΡΑΦΥΑΔΕΣ ΤΟΥ (ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ, ΦΑΣΙΣΜΟΣ, ΝΕΟΝΑΖΙΣΜΟΣ);

 

       Οι νέοι από τη φύση τους αρέσκονται στις δυναμικές ακρότητες, στην ενεργητική εμπλοκή με την πραγματικότητα, να γίνουν ακόμα και έκνομοι. Νοιώθουν την ανάγκη να εκλύσουν ενέργεια, να προκαλέσουν αναταραχή, να κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Ο ημι-στρατιωτικός και πομπώδης τρόπος –συχνά γειτνιάζει και με τη βία- με τον οποίο εκφράζονται όσοι ασπάζονται τις «αρχές» του ρατσισμού αποτελεί πόλο έλξης για ορισμένους νέους, αν λάβουμε υπόψη και τις λίγες ευκαιρίες που παρέχονται στο σύγχρονο νέο να εκτονωθεί. Σημαντικό ρόλο στη συνθήκη αυτή διαδραματίζει και η τάση των νέων να αρέσκονται σε σύμβολα (π.χ. σβάστικα) στα οποία αποδίδουν υπερφυσικές ικανότητες αλλά και σε «ενδύματα»- προσωπεία, σε στολές που καλύπτουν τη γύμνια της απουσίας ατομικής ταυτότητας. Ας μην ξεχνάμε πως οι νέοι ρέπουν από τη φύση τους πάλι στην ομογενοποίηση. Επιδιώκουν το «ανήκειν», την ένταξη σε ομάδες με κοινά γνωρίσματα και στόχους.

     Οι νέοι αποζητούν να εναποθέσουν τις ελπίδες του για ένα αίσιο μέλλον σε είδωλα και μεσσίες («μεσσιανισμός») οι οποίοι βέβαια είναι δημαγωγοί και απώτερο στόχο έχουν να ασκήσουν αυταρχική εξουσία, να χειραγωγήσουν και να αξιοποιήσουν για ιδιοτελείς σκοπούς τη συχνά αφελή προσήλωση αρκετών νέων σε «μεγάλες ιδέες». Όσο στρεβλό κι αν είναι το «όραμα» των ρατσιστικών θεωριών, δεν παύει να σαγηνεύει νέους και να τους δίνει ένα σκοπό ζωής σε μια εποχή, όπου την αποσάρθρωση των ανθρωπιστικών αξιών ακολούθησε η απώλεια νοήματος ζωής

     Η δυσκολία στην ανεύρεση εργασίας συνωθεί στην εκδικητικότητα προς την κοινωνία και τους θεσμούς. Ο νέος απογοητεύεται από τη συντεταγμένη πολιτεία και την αδυναμία της να τους στηρίξει ουσιαστικά στο καίριο θέμα της εργασίας. Η απώλεια ενός σκοπού ζωής αναμειγνύεται εκρηκτικά με τα αισθήματα απόρριψης και την τάση για αντεκδίκηση. Ο ρατσισμός και τα συναφή ιδεολογήματα παρέχουν ψευδαισθήσεις ασφάλειας και ελπίδα για δικαίωση. Το βασικότερο ,όμως : υποδεικνύουν αποδιοπομπαίους τράγους. Για όλα φταίνε οι Εβραίοι, οι έγχρωμοι, οι μετανάστες.

     Η εποχή μας γενικά χαρακτηρίζεται από «σύγχυση μέσων και σκοπών» αλλά και ιδεών. Οι μεγάλες ιδεολογίες του παρελθόντος (π.χ. κομμουνισμός, με αιχμή τη διαρκή επανάσταση για την ισότητα ) που παρείχαν πνευματική και ψυχική στέγη στους νέους κατέρρευσαν .Το κενό δυστυχώς καλύπτουν πλέον ακραίες «ιδεολογίες», όπως ο ρατσισμός.O νέος αποζητά όμως πάντα στόχους και οράματα, ακόμα και στρεβλά.

ΚΚ