Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2016

ΠΟΛΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΗΝ 'ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ'


ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ Κ. ΘΕΟΤΟΚΗΣ

(σύντομη ανάλυση)

Νοηματική απόδοση

Σε ένα προάστιο της Κέρκυρας, στις αρχές του αιώνα, ζει η οικογένεια της σιόρας Επιστήμης της Τρινκούλαινας, που αποτελείται από την ίδια, τον άντρα της και τα τέσσερα παιδιά τους. Οι φροντίδες για το σπίτι και τα παιδιά περνούν απ’ τα χέρια της, καθώς ο άντρας της είναι μέθυσος και ανίκανος. Ένα πρωινό η σιόρα Επιστήμη παρέχει βοήθεια στον Αντρέα, νέο από χρεοκοπημένη αρχοντική οικογένεια, που κάνει λαθρεμπόριο ζάχαρης και τον κυνηγάει η αστυνομία. Τότε γίνεται η πρώτη επαφή του με την πιο όμορφη κόρη της ηρωίδος, τη Ρήνη, και ένα αμοιβαίο αίσθημα αρχίζει να αναπτύσσεται μεταξύ τους από εκείνη την ημέρα. Λίγες μέρες αργότερα ο Αντρέας συζητεί σε μια ταβέρνα με τους φίλους του πολιτικά. Η συζήτηση όμως σε λίγο στρέφεται στο θέμα του γάμου: ο Αντρέας βλέπει σαν τη μοναδική λύση, για να μην πουλήσει το σπίτι του, να παντρευτεί την πλούσια νύφη που του προξενεύουν. Έτσι, βρίσκεται ανάμεσα στο δίλημμα της οικονομικής σωτηρίας του και της αγάπης του. Μετά από λίγο καιρό, η Ρήνη βάζει κρυφά στο σπίτι τον Αντρέα, πράγμα που ήταν μεγάλη προσβολή την εποχή εκείνη. Η σιόρα Επιστήμη, μόλις το πληροφορείται καταφθάνει αναστατωμένη στο σπίτι, ο Αντρέας όμως την καθησυχάζει υποσχόμενος πως θα παντρευτεί την κόρη της τής ζητάει όμως προίκα, για να μη χάσει το σπίτι του. Η μητέρα της Ρήνης και η ίδια, κλαίγοντας υποστηρίζουν πως δεν έχουν ανάγκη από προίκα και μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τη δουλειά τους, αφού και οι δύο εργάζονται. Ο Αντρέας όμως επιμένει απορρίπτοντας το ποσό που του υπόσχεται μετά από μεγάλη πίεση η Τρινκούλαινα. Η Ρήνη παίρνει προς στιγμή το μέρος του Αντρέα, κινούμενη από την αγάπη της, η σιόρα Επιστήμη όμως είναι ανένδοτη. Ο διάλογος συνεχίζεται για αρκετή ώρα στο ίδιο μοτίβο και τελικά ο Αντρέας φεύγει, αφού υπόσχεται στη Ρήνη πως θα την παντρευτεί. Για να κερδίσει τα χρήματα που χρειάζεται, ο Αντρέας συνεχίζει το λαθρεμπόριο. Σε κάποιο ταξίδι του όμως μαθαίνει πως η Ρήνη ετοιμάζεται να παντρευτεί. Πηγαίνει στο σπίτι της, τη βρίσκει μόνη και την πείθει να τον ακολουθήσει. Ύστερα από λίγο η σιόρα Επιστήμη πηγαίνει να τους βρει. Ο Αντρέας υπόσχεται να παντρευτεί τη Ρήνη, χωρίς καμία απαίτηση για προίκα. Αλλά ο καιρός περνάει και η υπόσχεση του Αντρέα δεν πραγματοποιείται. Στο μεταξύ η Ρήνη έχει μείνει έγκυος, και ο Αντρέας πουλάει ψάρια στην αγορά, αφήνοντάς την μόνη στο σπίτι. Η σιόρα Επιστήμη βρίσκει μια μέρα τον Αντρέα την ώρα της δουλειάς του και του ζητάει να συζητήσουν. Εκείνος όμως δε δέχεται και τη διώχνει. Πάνω στην οργή και την απελπισία της αρπάζει ένα μαχαίρι και τον τραυματίζει ελαφρά στο μπράτσο. Την ώρα που την πιάνουν οι αστυνομικοί δίνει στον Αντρέα το κλειδί του κομού που φυλάει τα λεφτά στο σπίτι της και του λέει να τα πάρει όλα, με μόνο αντάλλαγμα να την υπερασπίσει στο δικαστήριο.

 

 

 

Ο Αντρέας, χαρούμενος, ξεχνάει το επιπόλαιο τραύμα του και τρέχει για το σπίτι του.Δε βρίσκει όμως εκεί τη Ρήνη αλλά στο δικό της και της λέει με ενθουσιασμό τα νέα, περιμένοντας να χαρεί κι αυτή, μια που τώρα όλα τα προβλήματά τους λύνονται και μπορούν να παντρευτούν. Αναγγέλλει ακόμη στον πατέρα της πως την Κυριακή παντρεύεται την κόρη του και του δείχνει τα κλειδιά του κομού, λέγοντάς του ταυτόχρονα πως επιθυμία της σιόρας Επιστήμης είναι να του δώσει τα χίλια τάλαρα. Η Ρήνη όμως επεμβαίνει κλαίγοντας και λέει στον Αντρέα πως μετά από αυτή την συμπεριφορά του έσβησε η αγάπη της και δεν μπορεί να την ξαναγοράσει. Του δηλώνει ακόμη πως θα ξενιτευτεί και θα μεγαλώσει το παιδί της μόνη της, με τη δουλειά της. Αυτόν δε θέλει να τον ξαναδεί. Ο Αντρέας, βλέποντας τη αμετάπειστη, φεύγει από το σπίτι της βρίζοντας για μια ακόμη φορά το χρήμα, που στάθηκε η αιτία της δυστυχίας του.

 

Η τιμή και το χρήμα (οι δυο αξίες- ο τίτλος)

•Η τιμή: Η υπόληψη της οικογένειας, η τιμή της κοπέλας, ο λόγος του άνδρα

•Το χρήμα: Ως κινητήριος δύναμη της κοινωνίας, οι ήρωες το βλασφημούν (πανάθεμα τα τάλαρα), Ο θεσμός της προίκας.

Η κοινωνία της εποχής

1.πολιτική διαφθορά: πολιτικοί που αμείβουν τους ψηφοφόρους τους, πελατειακή σχέση.

2.Ηθική διαφθορά: διεφθαρμένη κοινωνία

3.Κοινωνικές τάξεις: αριστοκράτες (κόντηδες), χωρικοί-λαός

4.Η παρανομία, λαθρεμπόριο: Ζάχαρης, καπνού( κρατικό μονοπώλιο)

Τα πρόσωπα:

•Η οικογένεια: Σ. Επιστήμη, Τρίνκουλος, Ρήνη, τρία ακόμη αδέλφια

•Οι άλλοι: Ο θείος Σπύρος, Ο φίλος Αντώνης, Οι γειτόνισσες.

Η τεχνική της νουβέλας

•γλώσσα: δημοτική με ιδιωματισμούς της Κέρκυρας

•ύφος: απλό, ζωντανό, παραστατικό

•Αφηγητής: γ΄πρόσωπο, εξωτερική αφήγηση, μηδενική εστίαση

•τόπος: η Κέρκυρα

•χρόνος: αρχές του 20ου αιώνα, χρόνος παροντικός, μια μικρή περίοδος από τη νεότητα της Ρήνης

•Αφήγηση: γραμμική

•Αφηγηματικός τρόπος: διήγηση (διάλογοι, περιγραφές)

•Τραγική ειρωνεία: Ο Ανδρέας έχει στο νου του την ατιμία και ο αναγνώστης το γνωρίζει

Η θέση της γυναίκας:

•Υποτάσσεται στον άνδρα

•πρέπει να είναι τίμια, εργατική, υπάκουη, εμφανίσιμη, καλή νοικοκυρά, να έχει προίκα.

•δεν πηγαίνει στις ταβέρνες, αλλά μένει στο σπίτι.

•Φροντίζει τα παιδιά

•δεν έχει διεξόδους

Ο Νατουραλισμός

•Είναι η φωτογραφική απεικόνιση της πραγματικότητας, ο ακραίος ρεαλισμός

•παρουσιάζει την κακή πλευρά της ζωής με τις ασχημίες και τα τρωτά της ανθρώπινης ύπαρξης

•η συμπεριφορά των ανθρώπων είναι αποτέλεσμα εξωτερικών- κληρονομικών δυνάμεων, εσωτερικών διαθέσεων, παρορμήσεων της στιγμής.

Παράλληλο κείμενο: Ο πύργος του Ασπροποτάμου Κ Χατζόπουλος

Η Ρήνη και η Φρόσω είναι δυο αντίθετοι χαρακτήρες. Η Ρήνη βάζει πάνω από όλα την αγάπη. Η Φρόσω στην αρχή δεν ήξερε "απ' αυτά", ύστερα όμως και με την καθοδήγηση της μητέρας της και των φιλενάδων της άλλαξε συμπεριφορά, "καλλωπίστηκε" και άρχισε να ψάχνει τον πλούσιο γαμπρό.
ΕΚΠ.ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου