ΠΩΣ ΚΑΤΑΝΟΩ ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ

1.       Πολλαπλές ενεργητικές αναγνώσεις, σημειώνοντας με μολύβι.

2.       Γλωσσική εξομάλυνση> άγνωστες λέξεις/εκφράσεις με τη βοήθεια του λεξικού και του καθηγητή.

3.       Ξεκινώ από τον τίτλο, στον οποίο αποτυπώνεται το θέμα.

4.       Διαβάζω ξεχωριστά κάθε παράγραφο  και υπογραμμίζω τις λέξεις-κλειδιά,  τους βασικούς, δηλαδή, όρους, όπως κοινωνικά φαινόμενα (διαφήμιση, γλωσσική φτώχεια, χαρακτηριστικά νέων, καταναλωτισμός,  αστυφιλία, μαζοποίηση, αποξένωση, καταναλωτισμός, ΜΜΕ, οικογένεια, εκπαίδευση, τεχνολογία, χουλιγκανισμός, βία, ρατσισμός, εθνικισμός κ.ά.), αλλά και βασικά συναισθήματα και συμπεριφορές του ανθρώπου (όπως αλληλεγγύη, αλληλοσεβασμός, επιθετικότητα, αγάπη, φιλία, φιλομάθεια, κ.ά.).

5.       Προσπαθώ να καταλάβω, αξιοποιώντας στοιχεία του κειμένου, λ.χ. αν κάτω δεξιά γράφει όνομα- ιδιότητα συγγραφέα, αλλά και από το ύφος και τις  γλωσσικές του  επιλογές, γενικά, ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ, άρα ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΓΩΝΙΑ, σε ποιον απευθύνεται- το κοινό  του-, με ποια αφορμή ή σε ποια περίσταση= ΠΟΙΟΣ ΜΙΛΑ, ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ, ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ= ΠΛΑΙΣΙΟ Η’ ΠΕΡΙΣΤΑΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ.

6.       Δίπλα σε κάθε παράγραφο σημειώνω ΠΟΛΥ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ, με δικά μου λόγια και βασικούς όρους του κειμένου, το κεντρικό της νόημα> π.χ. αίτια γλωσσικής φτώχειας νέων, συνέπειες μίμησης αρνητικών προτύπων, προτάσεις ενίσχυσης γλώσσας νέων κ.ά.= ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΣ.

7.       Δίνω μεγάλη έμφαση στον ΠΡΟΛΟΓΟ και  τον επίλογο, όπου εκεί συνήθως βρίσκονται  η  ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΑ/ΒΑΣΙΚΗ  ΙΔΕΑ, η θέση που  θέλει να αποδείξει  ο συγγραφέας και τα τελικά συμπεράσματά του αντίστοιχα.

8.       Αναγνωρίζω τη δομή-οργάνωση-αρχιτεκτονική του κειμένου (πώς οργανώνει τις σκέψεις του ο συγγραφέας).

9.       Κρίνω και αξιολογώ τα επιχειρήματα του συγγραφέα.

10.   Με τη βοήθεια του διδάσκοντα, προσπαθώ να κατανοήσω τη χρήση και τη λειτουργία των γραμματικών (π.χ. μετοχών, α’ προσώπου κ.ά.) και συντακτικών φαινομένων (π.χ. ενεργητική σύνταξη), καθώς και του ΥΦΟΥΣ (οικείο, τυπικό, ουδέτερο), για την εξυπηρέτηση των σκοπών του συγγραφέα.

 

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

 

1.       Ποια  είναι   η  οπτική γωνία του συγγραφέα?

2.       Γράψε ένα νέο κείμενο από την οπτική γωνία ενός προσώπου του αρχικού κειμένου.

3.       Βασικές ιδέες κειμένου.

4.       Δώσε τις αντίθετες ιδέες.

5.       Γιατί….?

6.       Πού οδηγεί…?

7.       Πώς αντιμετωπίζεται…?

8.       Θετικά…

9.       Αρνητικά…

10.   Προτάσεις…./ προϋποθέσεις…. κ.ά

KK