Δευτέρα 1 Μαΐου 2017

ΤΟ ΡΗΜΑ, Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΤΟ ΡΗΜΑ, Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

 Τι είναι ρήμα;

Παραδείγματα: α) Ο εργάτης δουλεύει
                         β) Ο ήλιος σκεπάστηκε από τα σύννεφα
                         γ) Το μωρό κοιμάται
Οι λέξεις «δουλεύει», «σκεπάστηκε», «κοιμάται», λέγονται ρήματα γιατί φανερώνουν ότι ο εργάτης κάτι κάνει (α), ο ήλιος κάτι παθαίνει (β), το μωρό βρίσκεται σε μία κατάσταση (γ).


Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση.
Σε κάθε πρόταση εκτός από το ρήμα υπάρχει και ένα ουσιαστικό ή άλλη λέξη που λειτουργεί σαν ουσιαστικό, συμφωνεί με το ρήμα ως προς τον αριθμό,  είναι πάντα σε πτώση ονομαστική και ονομάζεται υποκείμενο.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Ø  Ο μαθητής (υ) γράφει (ρ) – (ποιος γράφει; Ο μαθητής)
Ø  Τα ξύλα (υ) καίγονται (ρ) – (ποιος καίγεται; Τα ξύλα)

Το υποκείμενο απαντά στην ερώτηση ποιος; ποια; ποιο;
Πολλές φορές το υποκείμενο παραλείπεται γιατί εννοείται,
π.χ. Διαβάζω (εννοείται: εγώ)
       Ζεσταίνονται (εννοείται: εγώ)
   α) Ο οικοδόμος χτίζει τον τοίχο.
β) Συνάντησα ένα μεθυσμένο.
γ) Δεν της μίλησα.

 Οι λέξεις: τοίχο, μεθυσμένο, της  που δέχονται την ενέργεια των ρημάτων, λέγονται αντικείμενα.


Το αντικείμενο συνήθως είναι: α) ουσιαστικό
                                                 β) μετοχή
                                                 γ) αντωνυμία                  

Το ρήμα στο λόγο, σχηματίζει πολλούς  τύπους. Οι τύποι αυτοί χωρίζονται σε δύο ομάδες που λέγονται φωνές:

ü  α) Την Ενεργητική φωνή:  Σ’ αυτήν ανήκουν τα ρήματα που φανερώνουν ότι κάποιος ενεργεί και τελειώνουν στο α’ ενικό πρόσωπο του ενεστώτα σε –ω, π.χ. γεμίζω, πηδώ.

ü  β) Την Παθητική φωνή: Σ’ αυτήν ανήκουν τα ρήματα που φανερώνουν ότι κάποιος παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μια κατάσταση και τελειώνουν στο α’ ενικό πρόσωπο του ενεστώτα σε –μια, π.χ. λούζομαι, γελιέμαι, φοβάμαι.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:
                   

 χτυπώ                      νιώθω
λούζομαι                  στενοχωριέμαι
ραντίζω                    κοιμάμαι
τραυματίζομαι

Ανάλογα με τον τρόπο που κλίνονται τα ρήματα, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες που ονομάζονται συζυγίες:
α) Πρώτη συζυγία: Σ’ αυτή ανήκουν τα ρήματα που τελειώνουν σε –ω (χωρίς τόνο) και σε –ομαι, π.χ. ζυγίζω (ενεργητική φωνή) – ζυγίζομαι (παθητική φωνή) 
β) Δεύτερη συζυγία: Σ’ αυτή ανήκουν τα ρήματα που τελειώνουν σε:
         -ω                    π.χ. χτυπώ  (ενεργητική φωνή)
         -ιέμαι               π.χ. χτυπιέμαι (παθητική φωνή)
         -ούμαι              π.χ. λυπούμαι (παθητική φωνή)




Οι χρόνοι των ρημάτων είναι οκτώ:

Α) Παροντικοί:
α)    Ενεστώτας: Εγώ διαβάζω
      (Φανερώνει κάτι που γίνεται τώρα)
β)    Παρακείμενος: Εγώ έχω διαβάσει
(Φανερώνει κάτι που είναι τελειωμένο την ώρα που μιλάμε)

Β) Παρελθοντικοί:
α)    Παρατατικός: Εγώ έγραφα
      (Φανερώνει κάτι που γινόταν στο παρελθόν συνέχεια)
β)    Αόριστος: Εγώ έγραψα
(Φανερώνει κάτι που έγινε και τελείωσε στο παρελθόν)
γ)    Υπερσυντέλικος: Εγώ είχα γράψει πριν παίξω
(Φανερώνει ότι κάτι τελείωσε στο παρελθόν πριν γίνει κάτι άλλο)

Γ) Μελλοντικοί:

α)    Εξακολουθητικός Μέλλοντας: θα γράφω
               (Φανερώνει ότι κάτι θα γίνεται στο μέλλον συνέχεια)
β)    Στιγμιαίος Μέλλοντας: θα γράψω
               (Φανερώνει ότι κάτι θα γίνεται στο μέλλον χωρίς να δηλώνεται η διάρκειά
                του)
γ)    Συντελεσμένος Μέλλοντας: θα έχω γράψει (μέχρι να γυρίσεις)
      (Φανερώνει ότι κάτι θα είναι τελειωμένο στο μέλλον πριν συμβεί κάτι άλλο)


 


Τα ρήματα όπως και τα ουσιαστικά έχουν δύο αριθμούς, ενικό και πληθυντικό και τρία πρόσωπα σε κάθε αριθμό (α’, β’, γ’).

Παράδειγμα:


ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
Α ΠΡΟΣΩΠΟ
εγώ γράφω
εμείς γράφουμε
Β ΠΡΟΣΩΠΟ
εσύ γράφεις
εσείς γράφετε
Γ ΠΡΟΣΩΠΟ
αυτός –ή –ό γράφει
αυτοί –ές –ά γράφουν



Τα ρήματα «έχω» και «είμαι» λέγονται βοηθητικά γιατί μας βοηθούν να σχηματίσουμε ορισμένους χρόνους των ρημάτων.


 

Ενεστώτας
Παρατατικός
Μέλλοντας
Μετοχή
έχω
είχα
θα έχω
έχ-οντας
έχεις
είχες
θα έχεις

έχει
είχε
θα έχει

έχουμε
είχαμε
θα έχουμε

έχετε
είχατε
θα έχετε

έχουν
είχαν
θα έχουν




 




Ενεστώτας
Παρατατικός
Μέλλοντας
Μετοχή
είμαι
ήμουν
θα είμαι
-όντας
είσαι
ήσουν
θα είσαι

είναι
ήταν
θα είναι

είμαστε
ήμαστε
θα είμαστε

είσαστε
ήσαστε
θα είστε

είναι
ήταν
θα είναι





ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ
λύνω
έλυνα
έλυσα
θα λύνω
λύνεις
έλυνες
έλυσες
θα λύνεις
λύνει
έλυνε
έλυσε
θα λύνει
λύνουμε
λύναμε
λύσαμε
θα λύνουμε
λύνετε
λύνατε
λύσατε
θα λύνετε
λύνουν
έλυναν
έλυσαν
θα λύνουν

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
θα λύσω
έχω λύσει
θα λύσεις
έχεις λύσει
θα λύσει
έχει λύσει
θα λύσουμε
έχουμε λύσει
θα λύσετε
έχετε λύσει
θα λύσουν
έχουν λύσει


ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ
είχα λύσει
θα έχω λύσει
είχες λύσει
θα έχεις λύσει
είχε λύσει
θα έχει λύσει
είχαμε λύσει
θα έχουμε λύσει
είχατε λύσει
θα έχετε λύσει
είχαν λύσει
θα έχουν λύσει
Απαρέμφατο Αορίστου: λύσ-ει, Μετοχή Ενεστώτα: λύνοντας
Προστακτική Ενεστώτα: λύνε – λύνετε
Προστακτική Αορίστου: λύσε – λύστε




ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ
λύνομαι
λυνόμουν
λύθηκα
θα λύνομαι
λύνεσαι
λυνόσουν
λύθηκες
θα λύνεσαι
λύνεται
λυνόταν
λύθηκε
θα λύνεται
λυνόμαστε
λυνόμαστε
λυθήκαμε
θα λυνόμαστε
λύνεστε
λυνόσαστε
λυθήκατε
θα λύνεστε
λύνονται
λύνονταν
λύθηκαν
θα λύνονται

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
θα λυθώ
έχω λυθεί
είχα λυθεί
θα λυθείς
έχεις λυθεί
είχες λυθεί
θα λυθεί
έχει λυθεί
είχε λυθεί
θα λυθούμε
έχουμε λυθεί
είχαμε λυθεί
θα λυθείτε
έχετε λυθεί
είχατε λυθεί
θα λυθούν
έχουν λυθεί
είχαν λυθεί

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ

θα έχω λυθεί

θα έχεις λυθεί

θα έχει λυθεί

θα έχουμε λυθεί

θα έχετε λυθεί

θα έχουν λυθεί



 
Τα ρήματα της β’ συζυγίας χωρίζονται σε δύο τάξεις:

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ
ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ
Α’ ΤΑΞΗ
Β’ ΤΑΞΗ
Α’ ΤΑΞΗ
Β’ ΤΑΞΗ
ρωτώ – άς - ά
αδικώ – είς - εί
ρωτιέμαι – σαι - ται
θυμούμαι
       -άσαι
        -άται




ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ
ρωτώ
ρωτούσα
ρώτησα
θα ρωτώ
ρωτάς
ρωτούσες
ρώτησες
θα ρωτώ
ρωτά
ρωτούσε
ρώτησε
θα ρωτά
ρωτάμε - ούμε
ρωτούσαμε
ρωτήσαμε
θα ρωτάμε – ούμε
ρωτάτε
ρωτούσατε
ρωτήσατε
θα ρωτάτε
ρωτούν
ρωτούσαν
ρώτησαν
θα ρωτούν

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
θα ρωτήσω
έχω ρωτήσει
είχα ρωτήσει
θα ρωτήσεις
έχεις ρωτήσει
είχες ρωτήσει
θα ρωτήσει
έχει ρωτήσει
είχε ρωτήσει
θα ρωτήσουμε
έχουμε ρωτήσει
είχαμε ρωτήσει
θα ρωτήσετε
έχετε ρωτήσει
είχατε ρωτήσει
θα ρωτήσουν
έχουν ρωτήσει
είχαν ρωτήσει

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ

θα έχω ρωτήσει

θα έχεις ρωτήσει

θα έχει ρωτήσει

θα έχουμε ρωτήσει

θα έχετε ρωτήσει

θα έχουν ρωτήσει





ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ρωτιέμαι
ρωτιόμουν
ρωτήθηκα
ρωτιέσαι
ρωτιόσουν
ρωτήθηκες
ρωτιέται
ρωτιόταν
ρωτήθηκε
ρωτιόμαστε
ρωτιόμαστε
ρωτηθήκαμε
ρωτιέστε
ρωτιόσαστε
ρωτηθήκατε
ρωτιούνται
ρωτιόνταν - ιούνταν
ρωτήθηκαν

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
θα ρωτιέμαι
θα ρωτηθώ
έχω ρωτηθεί
θα ρωτιέσαι
θα ρωτηθείς
έχεις ρωτηθεί
θα ρωτιέται
θα ρωτηθεί
έχει ρωτηθεί
θα ρωτιόμαστε
θα ρωτηθούμε
έχουμε ρωτηθεί
θα ρωτιέστε
θα ρωτηθείτε
έχετε ρωτηθεί
θα ρωτιούνται
θα ρωτηθούν
έχουν ρωτηθεί

ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ
είχα ρωτηθεί
θα έχω ρωτηθεί
είχες ρωτηθεί
θα έχεις ρωτηθεί
είχε ρωτηθεί
θα έχει ρωτηθεί
είχαμε ρωτηθεί
θα έχουμε ρωτηθεί
είχατε ρωτηθεί
θα έχετε ρωτηθεί
είχαν ρωτηθεί
θα έχουν ρωτηθεί

Απαρέμφατο : ρωτηθεί                   Μετοχή: ρωτημένος – η – ο
Προστακτική Αορίστου: ρωτήσου, ρωτηθείτε




ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ
αδικώ
αδικούσα
αδίκησα
θα αδικώ
αδικείς
αδικούσες
αδίκησες
θα αδικείς
αδικεί
αδικούσε
αδίκησε
θα αδικεί
αδικούμε
αδικούσαμε
αδικήσαμε
θα αδικούμε
αδικείτε
αδικούσατε
αδικήσατε
θα αδικείτε
αδικούν
αδικούσαν
αδίκησαν
θα αδικούν

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
θα αδικήσω
έχω αδικήσει
είχα αδικήσει
θα αδικήσεις
έχεις αδικήσει
είχες αδικήσει
θα αδικήσει
έχει αδικήσει
είχε αδικήσει
θα αδικήσουμε
έχουμε αδικήσει
είχαμε αδικήσει
θα αδικήσετε
έχετε αδικήσει
είχατε αδικήσει
θα αδικήσουν
έχουν αδικήσει
είχαν αδικήσει



ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ
θα έχω αδικήσει
θα έχεις αδικήσει
θα έχει αδικήσει
θα έχουμε αδικήσει
θα έχετε αδικήσει
θα έχουν αδικήσει




ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
λυπάμαι – ούμαι
λυπόμουν
λυπήθηκα
λυπάσαι
λυπόσουν
λυπήθηκες
λυπάται
λυπόταν
λυπήθηκε
λυπούμαστε
λυπόμαστε
λυπηθήκαμε
λυπάστε
λυπόσαστε
λυπηθήκατε
λυπούνται
λυπούνταν - όνταν
λυπήθηκαν

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΗΤΙΚΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ
ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ
θα λυπάμαι / ούμαι
θα λυπηθώ
έχω λυπηθεί
θα λυπάσαι
θα λυπηθείς
έχεις λυπηθεί
θα λυπάται
θα λυπηθεί
έχει λυπηθεί
θα λυπούμαστε
θα λυπηθούμε
έχουμε λυπηθεί
θα λυπάστε
θα λυπηθείτε
έχετε λυπηθεί
θα λυπούνται
θα λυπηθούν
έχουν λυπηθεί

ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ
ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ
είχα λυπηθεί
θα έχω λυπηθεί
είχες λυπηθεί
θα έχεις λυπηθεί
είχε λυπηθεί
θα έχει λυπηθεί
είχαμε λυπηθεί
θα έχουμε λυπηθεί
είχατε λυπηθεί
θα έχετε λυπηθεί
είχαν λυπηθεί
θα έχουν λυπηθεί

Απαρέμφατο: λυπηθεί
Μετοχή: λυπημένος – η –ο
Προστακτική Αορίστου: λυπήσου – λυπηθείτε


Μετοχές σχηματίζουν ο Ενεστώτας στην ενεργητική φωνή και ο Παρακείμενος στην παθητική φωνή.

Η ενεργητική μετοχή τελειώνει σε –οντας ή –ώντας (όταν τονίζεται το –ο γράφεται με –ω) π.χ. γελώντας, πηδώντας.

Η παθητική μετοχή τελειώνει σε –μενος, είναι κλιτή, έχει τρία γένη και δύο αριθμούς, π.χ. θυμωμένος, -η, -ο.

Ορισμένες παθητικές μετοχές καταλήγουν σε –ώμενος όταν είναι παροξύτονες, π.χ. ειπωμένος, φαγωμένος, ξηλωμένος. Άλλες καταλήγουν σε –όμενος όταν είναι προπαροξύτονες, π.χ. εργαζόμενος, λεγόμενος, εμπορευόμενος.

Με δύο «μ» (-μμένος) γράφεται η κατάληξη της παθητικής μετοχής όταν μπροστά από την κατάληξη υπάρχει π, β, φ, πτ, π.χ. βάφω – βαμμένος, καλύπτω – καλυμμένος.



Πολλά ρήματα δε σχηματίζονται όπως τ’ άλλα ρήματα. Τα ρήματα αυτά ονομάζονται ανώμαλα ρήματα. Παρακάτω υπάρχουν αυτά που συναντώνται πιο                                    συχνά:


ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
ανεβαίνω
ανέβηκα
βγαίνω
βγήκα
βλέπω
είδα
βρίσκω
βρήκα
έρχομαι
ήρθα
κατεβαίνω
κατέβηκα
λέ(γ)ω
είπα
μένω
έμεινα
μεθώ
μέθυσα
μπαίνω
μπήκα
πηγαίνω
πήγα
σέρνω
έσυρα
στέλνω
έστειλα
φεύγω
έφευγα




Τελειώνουν σε
Παραδείγματα
Εξαιρέσεις
1. -άβω
ράβω, σκάβω, κ.α.
παύω, αναπαύω
2. -εύω
δουλεύω, γυρεύω, κ.α.
κλέβω, σέβομαι
3. -αίνω
πηγαίνω, ανεβαίνω, κ.α.
δένω, μένω, πλένω
4. -έρνω
φέρνω, γέρνω, κ.α.
παίρνω
5. -ιάζω
κοπιάζω, αγκαλιάζω, κ.α.
αδειάζω, μοιάζω, νοιάζομαι, χρειάζομαι
6. -ίζω
στολίζω, γυρίζω, κα.
πρήζω, αναβλύζω, γογγύζω, δακρύζω, κατακλύζω, συγχύζω, δανείζω, αθροίζω, πήζω
7. -λλω
αναβάλλω, σφάλλω, κ.α.
θέλω, οφείλω
8. - ώνω
απλώνω, καρφώνω, κ.α.

9. -ίνω
δίνω, πίνω, κλίνω, κ.α.

10. -ήνω
αφήνω, σβήνω, στήνω, ψήνω, κ.α.

11. -είνω
κλείνω, τείνω

12. - ύνω
λύνω, ντύνω, ξύνω, γδύνω, χύνω, φτύνω, διευθύνω,κ.α.



Προσθέτω τα αντικείμενα στις προτάσεις

α) Ο επιπλοποιός κατασκευάζει __________________________________________
β) Ο Πέτρος έλυσε το __________________________________________________
γ) Ο κηπουρός περιποιείται τον __________________________________________
δ) Οι γεωργοί καλλιεργούν τα ____________________________________________
ε) Τα πουλιά φτιάχνουν τις ______________________________________________
στ) Ο βοσκός κουρεύει τα _______________________________________________




Γράφω τα παρακάτω ρήματα στη φωνή που ανήκουν: χάνομαι, γελώ, παιδεύομαι, νικιέμαι, ρωτώ, φοβάμαι, νοσταλγώ

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ: _________________________________________________
___________________________________________________________________

ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ: ___________________________________________________
___________________________________________________________________

 
Σχηματίζω αντίστοιχα την παθητική ή την ενεργητική φωνή των ρημάτων:

πλένω __________________________
γεννιέμαι ________________________
ρίχνω ___________________________
διπλώνομαι ______________________
γελώ ____________________________
χωρίζομαι _______________________
νοσταλγώ ________________________
ποτίζω __________________________



Χωρίζω τα παρακάτω ρήματα σε συζυγίες:
Ανησυχώ, κυβερνώ, ποτίζω, γεμίζω, αναβάλλω, συλλυπούμαι, θυμούμαι, κάθομαι, ζωγραφίζω, παραμιλώ, ορμώ, νοικιάζω.

Α’ ΣΥΖΥΓΙΑ
Β’ ΣΥΖΥΓΙΑ















Αντιστοιχίστε το κατάλληλο πρόσωπο με το κατάλληλο ρήμα:

ΠΡΟΣΩΠΑ
ΡΗΜΑΤΑ
εγώ                                   
τιμωρούμαστε
εσύ                     
ρίχνετε
αυτός –η –ο        
γελώ
εμείς                   
διαβάζει
εσείς                   
βρίσκεσαι
αυτοί –ες – α       
διώχνονται

νικιούνται

αγαπάτε

ρωτούν


 
 Υπογραμμίζω τα ρήματα και γράφω δίπλα από κάθε πρόταση σε ποιο χρόνο ανήκουν (παροντικό, μελλοντικό, παρελθοντικό).

1)    Αύριο θα έχω φτάσει στη Θεσσαλονίκη; (_____________________)
2)    Θα πάω έως το περίπτερο (_______________________)
3)    Σήμερα παντρεύεται η ξαδέλφη μου (_________________________)
4)    Λύνουμε πολλές ασκήσεις στον πίνακα (________________________)
5)    Τα παιδιά στην κατασκήνωση κάθε μεσημέρι έπαιζαν σκάκι (_____________)




Γράφω στο σωστό χρόνο και πρόσωπο το βοηθητικό ρήμα «έχω».

1)    Χθες ο Χρήστος _________________ πάει για μπάσκετ.
2)    Πέρυσι (εμείς) ________________ άλλος δάσκαλο.
3)    Όλα τα παιδιά ________________ αγωνία για το αποτέλεσμα του αγώνα.
4)    Εσείς _________________ τελειώσει τα μαθήματά σας;



Γράφω στο σωστό χρόνο και πρόσωπο το βοηθητικό ρήμα «είμαι».
1)    Το καλοκαίρι ο Νίκος θα _______________ στο Παρίσι.
2)    Πέρυσι (εμείς) ___________________ μαθητές της Τρίτης τάξης.
3)    Όλα τα παιδιά _______________ έτοιμα για την εκδρομή.
4)    Όταν _________________ ενωμένοι πετυχαίνουμε.



Γράφω το α’ πρόσωπο του Ενικού αριθμού του Παρατατικού και του Αόριστου των ρημάτων:

Ενεστώτας
Παρατατικός
Αόριστος
γνωρίζω


κλείνω


κρύβω


παιδεύω


ψάχνω


πιέζω


αλλάζω





Γράφω το α’ πρόσωπο του Ενικού αριθμού του Παρατατικού και του Αόριστου των ρημάτων:

Ενεστώτας
Παρατατικός
Αόριστος
χαιρετώ


τσιμπώ


τραγουδώ


κεντώ


ξυπνώ


βοηθώ


φιλώ





Γράφω τα ρήματα στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό σ’ όλους τους χρόνους (χρονική αντικατάσταση)



κερδίζω
δανείζεις
ξεκινώ
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ



ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ



ΑΟΡΙΣΤΟΣ



ΕΞΑΚ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ



ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ



ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ



ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ



ΣΥΝΤΕΛ. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ






Γράφω τις μετοχές και τα απαρέμφατα των ρημάτων:

ΜΕΤΟΧΗ
ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ
Νοικιάζω
_________________
___________________
Χορεύω
_________________
___________________
βοηθώ
_________________
___________________
γελιέμαι
_________________
____________________
διεκδικώ
_________________
____________________
γεμίζω
_________________
____________________
ανοίγομαι
_________________
____________________
γράφομαι
_________________
____________________
κυκλώνω
_________________
____________________ 


Συμπληρώνω το «αι» ή το «ε»:
Κοιμάμ______ νωρίς
Είχαμ____ πυρετό
Σηκωθήκαμ______ αργά
Είμ_____ τυχερός
Ετοιμάζομ______ γρήγορα
Χαίρομ______ που σε βλέπω
Κατεβήκαμ_______ τις σκάλες
Είδαμ_______ το έργο


Βάζω τις παρακάτω προτάσεις στο ίδιο  πρόσωπο στον άλλο αριθμό:
1)    Δουλεύω και κουράζομαι - ___________________________________________
2)    Είσαι κρυωμένος και έχεις πυρετό - ____________________________________
3)    Να είσαι ευγενικός - ________________________________________________
4)    Να σκέφτεσαι πριν απαντήσεις - ______________________________________
5)    Ο ψαράς κάθεται και μπαλώνει το δίκτυ του - ___________________________

Αναγνωρίζω τα ρήματα (φωνή, συζυγία, χρόνος, αριθμός, πρόσωπο)
Παράδειγμα:
-          έχει παίξει: ρήμα φωνής ενεργητικής, συζυγίας α’, χρόνου παρακείμενου, αριθμού ενικού, προσώπου β’, του ρήματος: παίζω.

1)    είχατε ρίξει: ______________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2) εξαφανίστηκαν: ____________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3) ερευνούσαν: ______________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4) τραυματιστήκαμε: __________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5) ποτίζουμε: ________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
6) άδειαζα: __________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7) ένιωσα: __________________________________________________________
___________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________________________________________________________

8) προσποιήθηκα: ____________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
9) έχω τιμωρηθεί: ____________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
10) φορτωμένος: _____________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου