ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΠΡΟΛΟΓΟ-ΕΠΙΛΟΓΟ

ΟΡΙΣΜΕΝΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ

Α. Πρόλογος: Ο πρόλογος αποτελεί μια γενική εισαγωγή στο κείμενό μας και προετοιμάζει τον αναγνώστη για όσα θα ακολουθήσουν. Θετικά στοιχεία ενός προλόγου είναι, εκτός φυσικά από το να σχετίζεται άμεσα με το θέμα, η πρωτο­τυπία και η ευρηματικότητα. Ένας ωραίος πρόλογος κάνει εντύπωση στον αναγνώστη και τον προδιαθέτει θετικά απέναντι στο υπόλοιπο κείμενο.Μέγεθος: 5-7 γρ.Όχι μέρος της απάντησης του πρώτου ερωτήματος στον πρόλογο, όχι αναμάσημα του θέματος. Πρόλογος και επίλογος δεν είναι υποχρεωτικοί αλλά προτιμητέοι

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τη δημιουργία προλόγου. Μερικοί και ΠΙΟ ΒΑΤΟΙ απ' αυ­τούς είναι:

α. Με ιστορική αναδρομή: μπορούμε να αναφερθούμε στο παρελθόν και να δεί­ξουμε

 πώς παρουσιαζόταν τότε αυτό το οποίο αναλύουμε. Για παράδειγμα, ΚΛΑΣΙΚΑ σ' ένα θέμα για τη δημοκρατία μπορούμε να αναφερθούμε στην αρχαία Ελλά­δα και στη γέννηση του πολιτεύματος στην Αθήνα του 5ου αιώνα  π.Χ.ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΑΙ, ΟΜΩΣ, Ο ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΑΥΤΟΣ, ΕΚΤΟΣ ΑΝ ΕΧΟΥΝ ΔΟΘΕΙ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΝΩΣΕΙΣ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΜΕΝΕΣ. ΠΟΤΕ ΑΟΡΙΣΤΙΕΣ, όπως «στα παλαιότερα χρόνια…» ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ.

Προτιμότερος είναι ένας πρόλογος με αφόρμηση από την τρέχουσα πραγματικότητα, φτάνει να μην είναι κοινότοπος.

     β. Με ορισμό: ορίζουμε και αναλύουμε την έννοια που μας έχει δοθεί στο θέμα. Για παράδειγμα, σ' ένα θέμα για το ρατσισμό μπορούμε να ξεκινήσουμε την έκθεσή μας με τον ορισμό αυτού του φαινομένου. ΟΧΙ ΞΗΡΟΣ ΚΑΙ ΛΕΞΙΚΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ, ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΟΣ, ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΟΣ. ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ.

γ. Με αντίθεση: αρχίζουμε με μια ιδέα, άποψη,  κ.λπ. που είναι αντίθετη προς το θέμα μας. Για παράδειγμα, σε μια έκθεση που αφορά τα οφέλη της ειρήνης μπορούμε να ξεκινήσουμε με τα δεινά που προκαλεί ο πόλεμος.

δ. Με επισήμανση της σοβαρότητας ή της σπουδαιότητας του θέματος. Για παράδειγμα, σε μια έκθεση για την ανεργία μπορούμε να τονί­σουμε την έκταση και τις διαστάσεις που έχει πάρει στην εποχή μας αυτό το πρόβλημα.

ε. Με αναφορά σε μια ευρύτερη έννοια που σχετίζεται με το θέμα μας. Για πα­ράδειγμα, σ' ένα θέμα για την προσφορά του Διαδικτύου μπορούμε να ξεκινή­σουμε από τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα των τηλεπικοινωνιών (που αποτελεί και την ευρύτερη έννοια)

στ. Με παρουσίαση ενός πολύ συγκεκριμένου γεγονότος ή άποψης, που στη συνέχεια θα το συνδέσουμε με το θέμα μας. Για παράδειγμα, σ' ένα θέμα για την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος μπορούμε να αρχίσουμε από κάποιες διαδηλώσεις που έγιναν με αφορμή το συγκεκριμένο ζήτημα.

ζ. Με μια παροιμία ή γνωμικό ή μύθο ή στίχους ή με τα λόγια κάποιου επιφα­νούς προσώπου (εφόσον σχετίζονται άμεσα με το προς εξέτασιν θέμα). ΜΟΝΟ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ.

     η. Με αναλογία: αρχίζουμε την έκθεση με κάτι που είναι παρόμοιο με το θέμα μας και στη συνέχεια το συνδέουμε μ' αυτό. Για παράδειγμα, σ' ένα θέμα για τη συνεργασία των λαών μπορούμε να αναφερθούμε στο πώς λειτουργούν τα μέλη μιας αθλητικής ομάδας. Όπως όταν αυτά συνεργάζονται ομαλά με­ταξύ τους, μπορούν να επιτύχουν το καλύτερο αποτέλεσμα για την ομάδα τους, έτσι και τα κράτη, όταν συνεργάζονται μεταξύ τους με πνεύμα αλλη­λεγγύης, μπορούν να έχουν πολλά οφέλη.

Β. Επίλογος: Με τον επίλογο κλείνουμε την έκθεσή μας. Πρέπει λοιπόν να εί­ναι σωστά οργανωμένος, αφού αυτός αποτελεί την τελευταία εντύπωση που έχει ο αναγνώστης για το κείμενό μας.

  Συνηθισμένες μορφές επιλόγου είναι οι εξής:

α.Συνοψίζουμε τα βασικά σημεία του κειμένου μας και συνάγουμε τα συμπερά­σματά μας.

β. Εκφράζουμε προτροπή για δράση, ατομική και συλλογική π.χ. -για την αντιμετώπιση του προβλήμα­τος που έχουμε εξετάσει στο κείμενό μας.

 γ. Εκφράζουμε τη συγκρατημένη αισιοδοξία μας ή αντίθετα την απαισιοδοξία μας σχετικά με το μέλλον (σε        σχέση πάντα με το θέμα  που έχουμε αναλύσει).

 δ. Δίνουμε προτάσεις , εφόσον δε μας έχει ζητηθεί να τις παρουσιά­σουμε στο κύριο μέρος της έκθεσης. ­

ΜΕΓΕΘΟΣ> ΛΙΓΟ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΤΟΥ ΠΡΟΛΟΓΟΥ